HoREA đề xuất thí điểm 5 cơ chế đặc thù phát triển nhà ở xã hội

Tại “Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển NƠXH” diễn ra chiều 6/3, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) cho biết, trong giai đoạn 2021 - 2024, cả nước chỉ hoàn thành 66.755 căn nhà ở xã hội, đạt 6,6% chỉ tiêu 1 triệu căn hộ đã đề ra.

“Thực tế này đòi hỏi tất cả chúng ta phải cùng chung tay “tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển NƠXH” với tinh thần “thần tốc” của Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử Xuân 1975 đã thể hiện trong “chiến dịch xóa hơn 400.000 căn nhà tạm, nhà dột nát” để hoàn thành vào cuối năm 2025” - ông Châu nói.

Theo đó, HoREA đề nghị Quốc hội xem xét ban hành “Nghị quyết thí điểm về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển NƠXH” nhằm thể chế hóa Chỉ thị 34-CT/TW của Ban Bí thư. Trong đó, hiệp hội đề xuất cho phép thực hiện thí điểm 5 cơ chế đặc thù chưa có trong Luật Nhà ở 2023.

Cụ thể, HoREA đề xuất 5 cơ chế đặc thù gồm:

Thứ nhất, thí điểm thành lập “Quỹ nhà ở quốc gia”, trong đó có “Quỹ phát triển NƠXH”, nhằm phát triển nhà giá rẻ tại các đô thị lớn, thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Thứ hai, thí điểm giao Sở Xây dựng cấp tỉnh chuẩn bị hồ sơ và trình UBND cấp tỉnh quyết định chủ trương đầu tư dự án NƠXH trong trường hợp nhà đầu tư đã có quyền sử dụng đất hoặc thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mà không cần thực hiện theo quy định của Luật Đầu tư. Cơ chế này tương tự với dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư đã được Luật Nhà ở 2023 quy định, đảm bảo nguyên tắc một việc chỉ do một cơ quan chủ trì chịu trách nhiệm.

Thứ ba, thí điểm giao UBND cấp tỉnh chỉ định chủ đầu tư dự án NƠXH trên đất do cơ quan, tổ chức Nhà nước quản lý, phù hợp với đặc điểm của các dự án sử dụng loại đất này.

Thứ tư, thí điểm giao Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam chỉ định chủ đầu tư dự án NƠXH sử dụng nguồn vốn công đoàn, phù hợp với đặc thù các dự án nhà lưu trú cho công nhân do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đầu tư thực hiện.

Thứ năm, thí điểm giao Bộ Quốc phòng, Bộ Công an chỉ định chủ đầu tư dự án NƠXH hoặc nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân đối với các khu đất quốc phòng, an ninh đã quy hoạch đưa ra khỏi quỹ đất quốc phòng, an ninh, phù hợp với đặc thù lực lượng vũ trang nhân dân.

Ngoài ra, HoREA cũng đề nghị các doanh nghiệp bất động sản nỗ lực “tự cứu mình” để góp phần xoay chuyển cục diện và cấu trúc lại thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững, trước hết là phải nỗ lực tái cấu trúc doanh nghiệp, tái cơ cấu đầu tư, xử lý hiệu quả nợ xấu và trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ đến hạn.

Cơ cấu lại sản phẩm nhà ở, chuyển hướng mạnh sang đầu tư nhà ở thương mại giá vừa túi tiền và tích cực tham gia Chương trình 1 triệu căn NƠXH trong giai đoạn 2021-2030 và Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát do Chính phủ phát động và phải hoàn thành trong năm 2025.

Đặc biệt, HoREA đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Xây dựng chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành, Ngân hàng Nhà nước xây dựng Đề án phát triển nhà ở thương mại giá rẻ và cơ chế hỗ trợ người trẻ mua căn nhà đầu tiên, mà cơ chế mấu chốt là khuyến khích các ngân hàng thương mại tham gia tùy theo nguồn lực của mình, để người trẻ được vay tín dụng thương mại với lãi suất hợp lý trong thời hạn 10-15 năm trở lên, được thế chấp bằng chính căn nhà mình mua, bởi lẽ người trẻ còn có thời gian làm việc đến 30-40 năm và thường có thu nhập tăng gấp đôi sau khoảng 10-15 năm.