Ấn Độ "lột xác" dưới thời ông Modi, hào quang có quay lại?

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi muốn một nhiệm kỳ 5 năm nữa để tiếp tục xây dựng cái mà ông gọi là Ấn Độ Mới, một đất nước đầy hy vọng, tự hào và thịnh vượng. 

Ấn Độ đã thay đổi như thế nào dưới thời ông Modi? Những người ủng hộ nói rằng ông biến nó thành một cường quốc toàn cầu với một nền kinh tế mạnh mẽ, trong khi các nhà phê bình nói rằng ông đang gia tăng căng thẳng xã hội và làm xói mòn các thể chế dân chủ.

Các dữ liệu đưa ra một bức tranh hỗn hợp. Ông Modi đã thúc đẩy các cải cách thuế và phá sản mang tính bước ngoặt, nhưng việc thực thi chính sách phi tiền tệ hóa thiếu hiệu quả đã làm tổn thương nền kinh tế Ấn Độ. Đồng thời, tăng trưởng kinh tế chưa được chuyển thành đầu tư thâm dụng lao động hoặc tạo việc làm. Và ông Modi vẫn chưa thể thay đổi một số vấn đề cơ bản của đất nước, từ nghèo đói kéo dài sang tấn công khủng bố.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.

Nền kinh tế

Trong khi nhiều điều về hồ sơ “lãnh đạo” của Thủ tướng Modi mâu thuẫn, có một điều rõ ràng: sự gia tăng kinh tế của Ấn Độ vẫn duy trì dưới thời ông. Với tốc độ tăng trưởng GDP trên 7%, Ấn Độ vẫn là quốc gia lớn phát triển nhanh nhất thế giới. Nền kinh tế đã đạt đến mức của các quốc gia như Pháp và Anh và dự kiến ​​sẽ vượt qua họ vào cuối năm 2019.

Ông Modi cũng đưa ra một loại thuế hàng hóa và dịch vụ mới giúp Ấn Độ tăng 65 bậc trong bảng xếp hạng của Ngân hàng Thế giới về phương thức hỗ trợ kinh doanh.

Tuy nhiên, dù ông Modi liên tục đổ lỗi cho người tiền nhiệm về sự trượt giá của rupee, đồng nội tiền tệ của Ấn Độ vẫn tiếp tục giảm, với mức thấp kỷ lục 74 rupee/USD, phần lớn là do giá dầu trước khi phục hồi. Quỹ Tiền tệ Quốc tế cho biết động thái bất ngờ của ông Modi, theo đó hủy bỏ 86% tiền mặt của Ấn Độ nhằm giảm bớt nạn tham nhũng đè nặng lên nền kinh tế, và việc tung ra thuế bán hàng quốc gia đã bị hủy bỏ bởi một sự lộn xộn khó hiểu.

Quan trọng nhất, sự tăng trưởng mạnh mẽ của Ấn Độ không phục vụ lợi ích cho nhóm người nghèo. Trong khi chính phủ đã giấu nhẹm dữ liệu thất nghiệp chính thức, một nghiên cứu từ Đại học Azim Premji cho thấy tăng trưởng GDP 7% khiến tăng trưởng việc làm chưa tới 1%. Trung tâm theo dõi kinh tế Ấn Độ cho biết dữ liệu sơ bộ cho thấy Ấn Độ đã mất khoảng 11 triệu việc làm trong năm ngoái, đa số là những phụ nữ nghèo, ít học. Các cuộc biểu tình rầm rộ đã nổ ra khi quan ngại gia tăng rằng sẽ không đủ việc làm cho 1 triệu người Ấn Độ tham gia nhóm người lao động mỗi tháng.

An ninh quốc gia

Sau một cuộc tấn công khủng bố ở Kashmir hồi tháng 2 đã khiến 40 binh sĩ bán quân sự thiệt mạng, ông Modi đã cho phép không kích vào Pakistan. Thủ tướng Ấn Độ cùng quan chức chính phủ tuyên bố kiên quyết chống lại các đối thủ của nước này, tuy nhiên cũng cho biết họ đang cố gắng cung cấp những thiết bị công nghệ cao mới cho lực lượng vũ trang.

Thực sự thì sao? Chính phủ của ông Modi không hề đẩy mạnh việc mua vũ khí. Chi tiêu quốc phòng đã tăng lên một chút, nhưng vẫn tiếp tục giảm theo phần trăm GDP. Tỷ trọng chi tiêu ngân sách cho thiết bị vũ trang mới cũng bị thu hẹp, khiến  Ấn Độ thụt lùi trong cuộc đua với Trung Quốc ở lĩnh vực này.

Đồng thời, tình hình ở Kashmir còn tồi tệ hơn trong nhiều năm qua, khi thống kê các vụ khủng bố đã tăng gấp đôi kể từ năm 2014, và 40 binh sĩ thiệt mạng trong tháng 2 đã vượt qua tổng số người thiệt mạng trong cả năm 2015.

Với “hồ sơ lãnh đạo” gây tranh cãi của ông Modi, việc Ấn Độ có thực sự cải thiện dưới thời vị Thủ tướng này vẫn còn chia rẽ trên chính trường.

Đánh giá quan trọng hiện nay được đưa ra bởi 900 triệu cử tri của Ấn Độ vào tháng 5 tới.