Bầu cử Thái Lan: "Đế chế áo đỏ" Thaksin đang lụi tàn?

Giống như hầu hết dân cư thị trấn Phayao trầm lặng ở vùng núi phía Bắc Thái Lan, giáo viên Mu Suthibutr từng bỏ phiếu cho các Đảng trung thành với cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra trong mọi cuộc bầu cử ngay cả khi nhà lãnh đạo dân túy đã bị lật đổ. Tuy nhiên, Chủ nhật tuần trước, ông Mu đã bỏ phiếu cho ứng cử viên của một Đảng ủng hộ chính quyền cầm quyền vì ông biết ứng cử viên này - một đồng minh cũ của ông Thaksin nay đã "đổi phe".

"Nhiều người Thái hiện đang cảm thấy rằng ông Thaksin sẽ không thể quay lại, vì vậy họ phải bỏ phiếu cho ai đó mà họ có thể tin cậy hơn là những gì trái tim họ mách bảo", ông Mu nói.

Với kết quả bầu cử vừa qua ở Phayao, lần đầu tiên kể từ năm 2001, một Đảng trung thành với ông Thaksin đã thất bại tại một thị trấn thuộc phía Bắc và Đông Bắc Thái Lan - khu vực trước nay vốn được xem là một "pháo đài" của phe áo đỏ. Phayao cũng phần nào cho thấy sự thay đổi đáng kể của nền chính trị Thái Lan khi nó quay trở lại bầu cử tự do sau gần 5 năm cai trị bởi quân đội.

Bất chấp sự phản đối của giới thượng lưu áo vàng có trụ sở tại Bangkok, các Đảng trung thành với Thaksin đã giành chiến thắng trong mỗi cuộc bầu cử kể từ năm 2001 nhờ vào sự nắm giữ của ông ở phía Bắc và Đông Bắc. Thậm chí phe áo đỏ Thaksin vẫn nhận được sự ủng hộ của các quân đoàn tại các khu vực này, nhưng tỷ lệ ghế của Pheu Thai đã giảm trong cuộc bầu cử mới nhất xuống còn 63,5% từ 80,2% năm 2011.

Một sự mất mát của các khu vực bầu cử như thị trấn Phayao chứng minh rằng sự vắng mặt của ông Thaksin, cũng như những sai lầm gần đây của một trong những Đảng nhánh đã đề cử công chúa Thái Lan cho chức Thủ tướng - đã dẫn đến sự sụt giảm của "đế chế" Thaksin.

Trong nhiều năm qua, quốc gia Đông Nam Á đã bị chia rẽ bởi những người ủng hộ ông Thaksin - chủ yếu ở vùng nông thôn và phía Bắc - và những đối thủ mạnh mẽ của ông - chủ yếu là dân thành thị và tầng lớp trung lưu.

Giờ đây, bất kể việc phe áo đỏ có dấu hiệu "lụi tàn", sự chia rẽ tại Thái Lan vẫn tồn tại nhưng là giữa phe thân quân đội của đương kim Thủ tướng Prayuth Chan-ocha và một gương mặt dân túy mới đầy lôi cuốn - người gợi nhắc nơi cử tri Thái hình ảnh về một Thaksin trẻ tuổi hơn - tỷ phú Thanathorn Juangroongruangkit.

Thật vậy, chính trị gia trẻ tuổi, xuất thân là doanh nhân và nổi bật với lời hứa sẽ chấm dứt chế độ độc tài quân sự của Đảng cầm quyền, có vẻ như đã "rút" được khá nhiều phiếu từ phe Thaksin, khi Đảng Future Forward non trẻ của ông đã về thứ 3 trong khu vực bầu cử của thị trấn Phayao với 16.326 phiếu bầu. Thêm vào đó, kết quả cuộc bầu cử cuối tuần trước - lần đầu tiên kể từ cuộc đảo chính quân sự năm 2014 - đã đặt ra một bối cảnh bế tắc chính trị kéo dài vì không một Đảng nào giành được đa số ghế nơi Quốc hội để nắm quyền cai trị.

Đã có những đồn đoán nhằm giải thích cho sự mạnh mẽ khác thường của Đảng thân quân Palang Pracharat, khi Reuters dẫn lời một số cử tri phía Bắc Thái Lan thừa nhận đã được trả tiền để bỏ phiếu bầu cho đại diện Đảng của Thủ tướng đương nhiệm Prayuth Chan-ocha. Điều này càng khiến kết quả của Future Forward thêm ấn tượng, khiến nhiều người dân tin rằng Đảng này sẽ lật đổ Đảng cầm quyền trong cuộc bầu cử tiếp theo.