Biến tướng mới trên sàn tiền ảo

Trong vài năm trở lại đây, không ít những vụ đầu tư tài chính, tiền ảo lừa đảo chiếm đoạt tài sản như Rforex, Ponzi, Pinet work... đã bị cơ quan pháp luật phanh phui, kéo theo vô số nạn nhân cùng thiệt hại lên tới hàng trăm tỷ đồng. Tuy nhiên, như nấm sau mưa, những mô hình đa cấp dạng này luôn tái xuất dưới dạng “bình cũ rượu mới”.

Tiêu biểu trong số này là một nhóm những người trẻ bỗng chốc trở nên nổi tiếng trên mạng xã hội trong thời gian gần đây với những biệt danh như “hotgirl tài chính” hay “hotboy thổi nến”. Những người này hoạt động theo hội nhóm và đóng vai trò như người nổi tiếng trên mạng, đại diện cho sàn đầu tư tài chính có tên Pocinex, qua đó bày ra đủ chiêu trò nhằm chiêu dụ người đầu tư mới.

Hoạt động của các hotgirl, hotboy tài chính vô cùng đa dạng, thậm chí còn có sẵn lịch trình bài bản trên mạng xã hội như cách thức, thời gian đăng ảnh khoe ngoại hình đính kèm hình ảnh giao dịch trên sàn, chia sẻ kiến thức tài chính, kể những câu chuyện đổi đời, đổi vận và cóp nhặt triết lý kinh doanh, gắn mác doanh nhân trẻ thành công…

Nếu như quan sát trang Facebook cá nhân của những hotgirl, hotboy tài chính dạng trên, có thể nhận thấy việc kiếm tiền chưa bao giờ dễ dàng đến vậy. Hồng Phúc, biệt danh “đào tạo nến thủ” tại sàn giao dịch ảo Pocinex liên tục khoe lãi trên trang cá nhân. Phúc cho biết, tổng kết buổi làm việc sáng 15/7, nhóm chốt lãi 48%. “Đầu tư 200 USD rút lãi 96 USD, 500 USD rút lãi 240 USD và 1.000 USD rút lãi 480 USD” - anh này giới thiệu. Hay trên trang cá nhân của một cô gái được cho là trong nhóm "hot girl tài chính" có tới hơn 23.000 lượt theo dõi trên Facebook, cô này tự nhận mình là chuyên gia đọc lệnh và kêu cộng đồng đầu tư kiếm lời. Theo dòng trạng thái mới nhất, nhân vật này kêu gọi vào nhóm đầu tư tài chính mới số vốn ban đầu tối thiểu là 500 USD, cam kết sẽ lãi được 100 USD; đồng thời còn hứa hẹn dạy đầu tư thị trường miễn phí và khoe thu nhập tự động lên tới 3 triệu đồng/ngày.

Tuy nhiên, theo cộng đồng đầu tư tài chính, tiền ảo, lĩnh vực này có thể kiếm lời nhưng số lợi nhuận thường xuyên không thể nào đạt tới con số “khủng” như những gì các hotgirl, hotboy đang quảng cáo rầm rộ trên mạng. Về bản chất, những hotgirl, hotboy kể trên đều là nhân viên được các chủ sàn tài chính, tiền ảo chiêu mộ để đào tạo và huấn luyện cách đăng bài câu like, tăng tương tác trên mạng xã hội nhằm mục đích thu hút những người cả tin tham gia đầu tư. Khi tham gia đầu tư, nếu thắng, sàn hay hotgirl, hotboy đều có từ 5 - 10% lợi nhuận của người chơi nhưng nếu thua thì chỉ có phía người chơi phải chịu tổn thất.

Dạo qua các diễn đàn đầu tư tài chính, tiền ảo, không khó để đọc được vô số những bài viết vạch trần thủ đoạn của các sàn hay chia sẻ của những nạn nhân đã mất trắng, thậm chí mang cả khoản nợ khổng lồ vì tin vào những tương lai phù phiếm mà mình từng được mời gọi. Minh Hà (20 tuổi, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, chỉ sau 2 tháng đầu tư vào sàn Pocinex với hy vọng đổi đời, người này đã mất trắng số tiền 54 triệu đồng mà mình tích cóp được từ mấy năm trước. Hà kể lại: “Khi tham gia vào các hội nhóm như thế này, tôi nhận được rất nhiều sự quan tâm, chia sẻ kiến thức của những người tự xưng là chuyên gia và giàu có nhờ đầu tư vào lĩnh vực này. Trong vài ngày đầu, mỗi ngày tôi đều lãi từ 10 - 20 USD. Tuy nhiên, sau đó là những ngày lỗ triền miên cho tới khi mất toàn bộ số vốn mình có".

Theo tìm hiểu của phóng viên Kinh tế & Đô thị, Pocinex là sàn giao dịch nhị phân thuộc hệ sinh thái Winsbank, một dạng ngân hàng số tự phát có ứng dụng công nghệ blockchain. Tại sàn này, người tham gia không mua tài sản mà chỉ đặt cược vào biến động của các loại tài sản theo chiều tăng hoặc giảm. Trong vòng 30 giây, nếu chọn đúng sẽ thu về 95% so với số tiền đặt cược. Nếu thua, người chơi sẽ mất tiền.

Tuy nhiên, nếu tìm hiểu trên trang web của Pocinex (pocinex.vn), có thể thấy tại đây không có bất cứ thông tin nào về địa chỉ trụ sở, giấy phép kinh doanh cũng như đại diện pháp luật của sàn. Điều này đồng nghĩa với việc nếu xảy ra sự cố nào như lừa đảo, thua lỗ, người đầu tư cũng sẽ vô cùng khó khăn hoặc thậm chí là không thể đòi hỏi được quyền lợi cho mình.

Rủi ro rất lớn

Nhìn chung, cách thức hoạt động của Pocinex cũng tương tự các sàn Wefinex.net, Raidenbo.com, Bitono.io, GardenBO.com, Coolcat, Busstrade… đã từng bị người dùng tố cáo và cơ quan chức năng nhiều lần cảnh báo có dấu hiệu tổ chức huy động vốn, lôi kéo lượng lớn người tham gia đầu tư trái pháp luật, tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Nói thêm về Winsbank nơi mà sàn Pocinex là một sản phẩm, cái tên này vốn đã có rất nhiều tai tiếng tại Việt Nam. Vào giữa năm 2020 vừa qua, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05 - Bộ Công an) đã từng phát đi cảnh báo sàn Winsbank.io của Winsbank là mô hình huy động vốn, kinh doanh đa cấp trái phép. Theo đó, sàn trên đã sử dụng tiền ảo làm phương tiện huy động vốn, kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép và thanh toán bất hợp pháp. Không chỉ khuyến cáo người dân không tham gia, A05 còn kêu gọi những người đã tham gia đầu tư vào hệ thống Winsbank có thể đến cơ quan này trình báo, cung cấp thông tin để lực lượng chức năng có thể ngăn chặn kịp thời.

Theo Luật sư Nguyễn Hồng Thái - Giám đốc Công ty Luật Quốc tế Hồng Thái và đồng nghiệp, trên thực tế, không ít người đã bỏ tiền vào các khoản đầu tư không khác gì đánh bạc này để nhận kết cục trắng tay sau mỗi cuộc chơi. Vì vậy, đối với bất kỳ hoạt động kêu gọi đầu tư nào, nhà đầu tư cũng cần phải nghiên cứu kỹ và tham khảo những kênh thông tin chính thống trước khi quyết định tham gia.

Cùng quan điểm, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh nhận định, việc các tổ chức, cá nhân lôi kéo, dụ dỗ người chơi đầu tư, tham gia vào các sàn tài chính là đang vi phạm pháp luật. "Đây là các hoạt động kinh doanh trái phép, không được Nhà nước bảo hộ nên khi người chơi tham gia, tỷ lệ rủi ro rất lớn, gần như là 100%. Cho nên các sàn này thường mập mờ về địa chỉ trụ sở, không rõ ai là đứng đầu hay cả câu chuyện sàn mở hôm nay nhưng mai có thể sập"- ông Đinh Trọng Thịnh cảnh báo.

Bản chất của những mô hình huy động vốn kể trên đều là hoạt động trái pháp luật. Các đối tượng “cầm cái” thường đặt máy chủ tại nước ngoài và xin giấy phép hoạt động kinh doanh theo tên gọi không liên quan đến tài chính. Các đối tượng đặt trụ sở không rõ ràng, thậm chí còn thuê người bảo vệ nghiêm ngặt. Điều này đã gây khó khăn trong quá trình kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng. Luật sư Nguyễn Hồng Thái - Giám đốc Công ty Luật Quốc tế Hồng Thái và đồng nghiệp

Mới đây, Công an TP Hải Phòng đã triệt phá Hitoption - sàn giao dịch ngoại hối qua mạng có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Tại thời điểm kiểm tra, sàn Hitoption đang có gần 1.000 người tham gia với số tiền đầu tư lên tới 15 tỷ đồng. Được biết, phương thức hoạt động của sàn này là lôi kéo nhà đầu tư tham gia đặt cược theo tỷ giá lên (xanh), xuống (đỏ) của các cặp tiền điện tử trong khoảng thời gian 30 giây. Nếu dự đoán đúng thì được hưởng 95% tiền đặt cược, còn dự đoán sai sẽ mất toàn bộ số tiền. Với lợi nhuận được cam kết từ 6 - 15%/tháng, trong vòng 100 ngày người chơi có thế rút gốc và lãi. Tuy nhiên tới gần thời điểm rút tiền, sàn Hitoption sẽ can thiệp bằng biện pháp kỹ thuật để người chơi liên tục thua lỗ cho đến hết sạch tiền trong tài khoản.