Công bố Chỉ số PCI năm 2022: Môi trường kinh doanh chuyển động tích cực

Chất lượng điều hành cấp tỉnh tiếp tục cải thiện

Quảng Ninh lần thứ 6 liên tiếp giữ vững "ngôi vương" trên bảng xếp hạng PCI với 72,95 điểm và là một trong những tỉnh mạnh dạn huy động nguồn lực đầu tư theo hình thức đối tác công - tư với phương châm “lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư”.

Quy trình giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh được thực hiện theo nguyên tắc 5 tại chỗ (các bước tiếp nhận, thẩm định, phê duyệt, đóng dấu, trả kết quả được thực hiện xong ngay tại trung tâm hành chính công). Tỉnh đang hướng đến chuyển đổi quy trình này sang 5 bước trên môi trường điện tử.

Thông qua những nỗ lực cải cách, năm 2022, Quảng Ninh đứng thứ 3 trong top 10 địa phương thu hút FDI nhiều nhất cả nước với khoảng 2,1 tỷ USD. Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) đạt 10,28%, đứng thứ tư trong vùng Đồng bằng sông Hồng, đứng thứ 13 trong cả nước.

Bất ngờ của năm nay là tỉnh Bắc Giang đã vươn lên xếp ở vị trí thứ 2 với 72,80 điểm. Báo cáo đánh giá, kết quả này thể hiện bước tiến mạnh mẽ của Bắc Giang khi tỉnh cải thiện 29 bậc và 8,06 điểm so với PCI 2021.

Theo đó, cộng đồng DN trong tỉnh đánh giá rất tích cực chủ trương nhất quán “đồng hành cùng DN” của chính quyền tỉnh. Trong những năm gần đây, tỉnh đã tăng cường tiếp xúc, đối thoại với DN qua nhiều kênh giao tiếp, nhằm lắng nghe ý kiến đề xuất, kịp thời giải quyết tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc.

Lần đầu tiên, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu góp mặt trong top 5 địa phương có chất lượng điều hành kinh tế của PCI ở vị trí thứ tư với 70,26 điểm. Đứng vị trí thứ 5 trong bảng xếp hạng là tỉnh Đồng Tháp với 69,68 điểm. Đồng Tháp là tên tuổi quen thuộc trong top 5 của PCI…

Năm nay, Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là 2 đầu tàu kinh tế lớn của cả nước có vị trí xếp hạng lần lượt là 20 và 27. So với năm 2021, TP Hồ Chí Minh tụt hạng tới 13 bậc, Hà Nội cũng lùi 10 bậc trên bảng xếp hạng.

Mặc dù vậy nhưng một số chỉ số thành phần của Hà Nội được đánh giá cao, như: chỉ số đào tạo lao động xếp thứ 3; chỉ số về chính sách hỗ trợ DN đứng thứ 9; Chỉ số về chi phí thời gian xếp thứ 15 trên cả nước…

Giám đốc Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam Vũ Tiến Lộc nhìn nhận: kết quả điều tra PCI 2022 cho thấy nỗ lực vượt khó của cộng đồng DN và chính quyền các tỉnh, TP trong năm đầu tiên phục hồi sau đại dịch Covid-19.

Các DN trong và ngoài nước tiếp tục có trải nghiệm tích cực về sự thay đổi trong cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian và giảm thiểu chi phí không chính thức của các chính quyền các địa phương Việt Nam.

Đánh giá về chỉ số PCI năm 2022, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công cho rằng: chất lượng điều hành cấp tỉnh tiếp tục có sự cải thiện theo thời gian. Điểm trung vị PCI 2022 đạt 65,22 điểm, tiếp tục tăng năm thứ 6 liên tiếp.

Chất lượng giải quyết thủ tục hành chính nói chung có chuyển biến tích cực khi giúp các DN tiết kiệm chi phí tuân thủ quy định pháp luật. Gánh nặng thanh tra, kiểm tra đã giảm đáng kể trong giai đoạn từ năm 2016 đến nay.

Tình trạng trả chi phí không chính thức vẫn duy trì xu hướng giảm đã bắt đầu từ năm 2016. Trong đó, tỷ lệ DN dành hơn 10% doanh thu để trả chi phí không chính thức trong PCI 2022 là 3,8%, giảm mạnh từ mức 9,1% của PCI 2016. Việc cải thiện tính minh bạch có những chuyển biến tích cực, đặc biệt là với các loại tài liệu quy hoạch.

Lần đầu tiên công bố Chỉ số Xanh

Trưởng ban Pháp chế VCCI Đậu Anh Tuấn bày tỏ, dù còn những điểm chưa được như kỳ vọng nhưng nhìn nhận cả một quá trình dài hạn thì cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh thực sự là một trong những ưu tiên chính sách quan trọng và nhất quán của 3 nhiệm kỳ Chính phủ gần đây.

Định hướng của Chính phủ hiện nay là tiếp tục đẩy mạnh cải cách thể chế, tháo gỡ các rào cản về quy định pháp luật để khơi thông các nguồn lực phát triển cho cộng đồng DN. Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương ngày càng quan tâm đến việc rà soát, loại bỏ các chồng chéo của hệ thống pháp luật, tháo gỡ các rào cản về điều kiện kinh doanh, hài hòa hóa các quy định phù hợp với thông lệ quốc tế.

Trong Báo cáo được công bố năm nay, lần đầu tiên VCCI, USAID cùng các đối tác tư nhân giới thiệu và công bố Chỉ số Xanh cấp tỉnh (PGI). Đây là bộ chỉ số đánh giá và xếp hạng địa phương thân thiện với môi trường dưới góc nhìn từ thực tiễn kinh doanh như mức độ ứng dụng công nghệ thân thiện môi trường của các DN tại địa phương, trình độ quản trị và ứng xử với môi trường của DN, mức độ quan tâm, sẵn sàng đầu tư về vấn đề môi trường của chính quyền địa phương và nhiều vấn đề môi trường quan trọng khác. Kết quả năm đầu tiên cho thấy 3 tỉnh đứng đầu Chỉ số PGI là Trà Vinh, Lạng Sơn và Bắc Ninh.

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công cho rằng, bằng việc xây dựng và công bố Chỉ số Xanh cùng với Chỉ số PCI, VCCI và USAID mong muốn cổ vũ chính quyền các tỉnh, TP tại Việt Nam quan tâm hơn tới phát triển kinh tế gắn với việc bảo vệ môi trường, cung cấp thông tin kịp thời hỗ trợ chính quyền tỉnh, TP trong hoạch định chính sách thu hút đầu tư gắn với phát triển bền vững, thúc đẩy xây dựng hệ sinh thái kinh doanh thân thiện với môi trường, định hướng các nhà đầu tư có ý thức bảo vệ môi trường, thúc đẩy nhiều dự án xanh hơn, thân thiện với môi trường hơn tại Việt Nam.

Trong bối cảnh kinh tế vĩ mô nhiều thách thức như hiện nay, chính là lúc chính quyền các địa phương cần chứng minh bản lĩnh và năng lực giải quyết các vấn đề mới; tiếp tục cải thiện hiệu quả hỗ trợ DN, đặc biệt trong việc gia nhập thị trường và tạo thuận lợi tiếp cận các nguồn lực sản xuất như đất đai, lao động, tín dụng.

Việc tăng cường tính minh bạch thông tin, giảm các phiền hà về tuân thủ thủ tục hành chính và giảm gánh nặng chi phí không chính thức ở các địa phương sẽ có hiệu quả tương đương như các gói hỗ trợ về tiền tệ và tài khóa mà Chính phủ đã ban hành trong thời gian qua.