EU đau đầu tìm cách sử dụng tiền lãi từ tài sản Nga bị đóng băng

"Chúng tôi đang tìm cách hợp pháp để sử dụng lợi nhuận từ tài sản bị phong tỏa của Nga để hỗ trợ Ukraine" - đài Sputnik dẫn phát biếu của ông Michel tại cuộc họp báo sau cuộc họp của Hội đồng châu Âu tại Brussels (Bỉ) hôm 27/10.

Trước đó cùng ngày, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen thông báo, EC đang nghiên cứu đề xuất chia một số lợi nhuận thu được từ tài sản nhà nước bị phong tỏa của Nga để hỗ trợ Ukraine và công cuộc tái thiết sau xung đột quân sự ở nước này.

Phát biểu tại buổi họp báo sau hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU), bà Ursula von der Leyen cho biết giá trị tài sản nhà nước của Nga bị phong tỏa hiện nay là 211 tỷ euro (223,15 tỷ USD), đồng thời nhắc lại rằng, EU đã quyết định Nga phải chi trả cho việc tái thiết Ukraine.

“Chúng tôi sẽ đưa ra đề xuất tìm cách sử dụng số tiền thu được từ những tài sản hiện đang mang lại lợi ích cho một số tổ chức tài chính ở EU” - bà nói song không nêu thời điểm cụ thể đưa ra đề xuất.

Theo Chủ tịch EC, Bộ trưởng Tài chính các nước EU đã đạt được tiến bộ về một số nguyên tắc cơ bản trong cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng thế giới (WB) tại Marrakesh hồi đầu tháng 10 này. Do đó, bước đi tiếp theo sẽ là một đề xuất thực tế.

Trước đó, EU đã phong tỏa tài sản nhà nước của Nga vào tháng 3/2022, sau khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.

EC dự kiến sẽ đưa ra các đề xuất cụ thể về vấn đề này vào đầu tháng 12 tới, hai quan chức EU tiết lộ với tờ Financial Times.

Mỹ và Anh đã phát tín hiệu ủng hộ ý tưởng của EU về việc chuyển giao tiền lãi từ tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ Ukraine tái thiết đất nước.

Tuy nhiên, một số quốc gia thành viên như Đức đã bày tỏ sự hoài nghi về các kế hoạch này.

Ngân hàng Trung ương châu Âu cũng cảnh báo không nên thu giữ lợi nhuận thu được tại Euroclear (công ty dịch vụ tài chính có trụ sở tại Bỉ) vì những rủi ro tiềm ẩn đối với đồng euro, và làm suy yếu đồng tiền chung châu Âu.

Các quan chức EU nói rằng họ sẽ chỉ thực hiện các bước để tận dụng tài sản như một phần của sáng kiến toàn cầu với sự hỗ trợ của các ngân hàng trung ương và chính phủ khác, đặc biệt là Washington.

Trong khi đó, Nga tuyên bố rằng bất kỳ nỗ lực nào của EU nhằm tịch thu tài sản bị phong tỏa sẽ vi phạm luật pháp quốc tế. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với Sputnik rằng Nga sẽ lấy lại tài sản bị phong tỏa bằng bất cứ giá nào.

Euroclear thu 3 tỷ euro từ tài sản Nga bị phương Tây phong tỏa

Trong năm nay, Euroclear thu được hơn 3 tỷ euro từ các tài sản của Nga bị phong tỏa tại kho lưu ký chứng khoán do các lệnh trừng phạt của EU, một sự kiện được cho là có thể làm tăng áp lực lên các nhà lãnh đạo châu Âu trong việc chuyển lợi nhuận sang Ukraine.

Theo tờ Financial Times, công ty dịch vụ tài chính Euroclear có trụ sở tại Bỉ hôm 26/10 cho biết, lợi nhuận từ số tài sản Nga bị mắc kẹt đã tăng vọt trong 9 tháng đầu năm từ mức 347 triệu euro cùng kỳ năm 2022, do lãi suất tăng.

Sự gia tăng mạnh mẽ này đẩy Euroclear vào thế khó khi công ty nắm giữ phần lớn tài sản của Nga kể từ khi Moscow phát động chiến dịch quân sự Ukraine, do họ không thể chuyển tiền sang các ngân hàng Nga. Hàng triệu giao dịch chứng khoán mỗi ngày được theo dõi và giải quyết tại tập đoàn có trụ sở tại Brussels.

Chính phủ Bỉ cho biết khoảng 197 tỷ euro tài sản của Nga đang bị mắc kẹt tại Euroclear. Trong đó, khoảng 180 tỷ euro là từ ngân hàng trung ương Nga, chiếm phần lớn trong tổng số 300 tỷ USD tài sản bị phong tỏa do lệnh trừng phạt của phương Tây.

Euroclear thông báo sẽ tập trung vào việc giảm thiểu các rủi ro pháp lý, kỹ thuật và hoạt động tiềm ẩn có thể phát sinh cho chính công ty cũng như khách hàng của mình khi thực hiện bất kỳ đề xuất nào từ EC.

Các lệnh trừng phạt của Mỹ và châu Âu đối với các doanh nghiệp và cá nhân Nga đã khiến các khoản thanh toán lãi suất và việc mua lại trái phiếu của họ bị đóng băng tại Euroclear.

Các quy định bắt buộc Euroclear phải tái đầu tư tiền và lãi suất ngày càng tăng đang mang lại cơ hội lớn cho tổ chức định cư. Trong 9 tháng đầu năm 2022, Euroclear đã kiếm được 347 triệu euro từ tài sản ở Nga mà họ nắm giữ, bên cạnh đó, lãi suất cao đã đẩy thu nhập lãi ròng tại Euroclear lên hơn 3,8 tỷ euro, tăng từ 522 triệu euro so với cùng kỳ năm 2022. Phần lớn liên quan đến các lệnh trừng phạt của Nga.

Trong khi EU tìm cách sử dụng lợi nhuận từ tài sản Nga bị phong tỏa thì Euroclear đang phải đối mặt với các vụ kiện từ Moscow buộc công ty phải giao tiền. Euroclear cho biết họ đã chi 34 triệu euro trong 9 tháng đầu năm nay để quản lý các tác động liên quan đến tài sản và chi phí pháp lý ở Nga, tăng vọt so với mức 12 triệu euro vào cùng kỳ năm ngoái.