Giá nào cho thực phẩm sạch, thực phẩm hữu cơ?

Trong vài năm trở lại đây, an toàn vệ sinh thực phẩm đã trở thành vấn nạn đối với người tiêu dùng và cơ quan quản lý. Mới đây nhất là vụ cafe được nhuộm pin Con Ó tại Đăk Nông một lần nữa lại ám ảnh người Việt ăn uống thứ gì?

Lựa chọn thực phẩm sạch, thực phẩm có nguồn gốc hữu cơ (thực phẩm organic) cùng với sự quảng cáo rầm rộ của các nhãn hàng đã trở thành "cứu cánh" cho các bà nội trợ. Tuy nhiên cái giá phải trả cho sự "cứu cánh" này không hề rẻ.

Theo anh Nguyễn Hoàng Phương, người sáng lập cộng đồng những người cung cấp và sử dụng thực phẩm sạch Greener, thực tế giá thành các loại thực phẩm sạch, thực phẩm hữu cơ không đắt như mọi người nghĩ.

Tuy nhiên, người tiêu dùng đang bị đẩy vào câu chuyện thổi phồng giá thành và chất lượng của các sản phẩm hữu cơ sạch, thực phẩm hữu cơ.

"Ngoài kia người ta bán 40.000 - 50.000 đồng/kg rau hữu cơ nhưng tôi bán với giá 21.000 đồng/kg đã có lãi rồi.", anh Phương chia sẻ.

Giá các loại rau sạch, tùy theo loại giấy chứng nhận mà chúng được đính kèm từ VietGap, Global Gap, PGS (chứng nhận hữu cơ toàn cầu), USDA (chứng nhận hữu cơ Mỹ) có giá 70.000 - 80.000 đồng/kg, so với mức 20.000 - 40.000 đồng/kg giá rau sạch được bày bán tại các hệ thống siêu thị.

Các loại rau rừng, rau được cho là tốt cho sức khỏe hay các loại rau ít nhà cung cấp còn có giá cao hơn gấp nhiều lần. Các loại hoa quả, thực phẩm tươi sống cũng không nằm ngoài phạm vi bị "thổi" giá của các cửa hàng thực phẩm sạch.

Các loại thực phẩm tươi sống, từ gà, bò, tôm, cá... cũng cùng chung tình trạng này khi giá bán luôn cao gấp vài lần so với các sản phẩm cùng loại nhưng không được gắn mác thực phẩm sạch hoặc được bán ở các cửa hàng nhỏ thay vì các shop thực phẩm lớn.

Rất khó để có thể tìm được mức giá thực tế của từng loại thực phẩm sạch vì mỗi cơ sở nuôi trồng, chế biến, mỗi đơn vị phân phối, bán lẻ... đều có quy trình riêng nên giá của các sản phẩm này là không cố định.

Ông Nguyễn Khánh Trình, CEO chuỗi cửa hàng Sói Biển Trung Thực từng bức xúc chia sẻ về các "chi phí ảo" của các mặt hàng thực phẩm sạch.

"Một con heo chúng tôi sản xuất ra, nuôi trong 6 tháng 1 tuần, có giá vốn có thể chỉ 45,000đ/kg nhưng chi phí cho các loại giấy phép, các chi phí không tên có thể gấp 1,5 số đó. Do đó, nếu có bán ra 120.000 đồng/kg chúng tôi cũng chỉ có lãi 5%. Còn nếu có hàng tồn, huỷ thì sẽ bị lỗ".

Còn theo giải thích của anh Nguyễn Hoàng Phương, với tính chất là một cộng đồng chung, Greener là nơi gặp gỡ trực tiếp giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng, do vậy nếu gặp đúng những người sản xuất thực phẩm hữu cơ thì người tiêu dùng có thể mua được sản phẩm với giá rất tốt.

"Trên thị trường, do khâu trung gian nên chi phí bị đẩy lên nhiều dẫn đến việc giá các loại thực phẩm đang khá đắt so với giá trị thực sự", anh Nguyễn Hoàng phương cho biết.

Các chi phí đắt đỏ như thuê địa điểm "vàng" đặt cửa hàng như các góc ngã 3, ngã 4 đường phố lớn, tầng trệt các khu đô thị sang trọng; đầu tư nhiều vào trang thiết bị, nhân sự và đặc biệt là chi phí quảng cáo... khiến giá bán của sản phẩm bị đẩy lên nhiều lần so với giá thành ban đầu.

"Để tăng tính cạnh tranh, đặc biệt là thu hút khách hàng tại những nơi có thu nhập cao hoặc tầng lớp trung lưu, thượng lưu... việc phải thuê địa điểm vàng là đương nhiên. Tất cả chi phí đó buộc phải tính vào giá thành sản phẩm và người tiêu dùng phải trả", anh Minh, một người kinh doanh thực phẩm lâu năm tại Hà Nội cho biết.

Theo giới chuyên gia, một lý do nữa khiến giá bán các loại thực phẩm sạch bị thổi lên tận... mây xanh là do thói quen suy nghĩ "tiền nào của nấy" của một số người tiêu dùng.

Tuy nhiên, với quá nhiều các tầng bậc chồng chéo, việc tháo gỡ nút thắt về giá thực phẩm sạch và đưa chúng về đúng với giá trị thật để tiếp cận được nhiều người tiêu dùng hơn vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải đáp.