Hà Nội: Đề xuất giao Phòng Tư pháp cấp huyện cấp Phiếu Lý lịch tư pháp
Kinhtedothi - Bộ Tư pháp đang đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về việc thí điểm phân cấp việc cấp Phiếu Lý lịch tư pháp (LLTP) cho Phòng Tư pháp thuộc UBND cấp huyện tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và tỉnh Nghệ An.
Nguồn lực, cơ sở vật chất phục vụ công tác LLTP còn hạn chế
Sau 10 năm thi hành, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác LLTP cũng đã bộc lộ một số những khó khăn, hạn chế nhất định. Đó là nguồn lực, cơ sở vật chất phục vụ công tác LLTP còn hạn chế. Công tác xây dựng, quản lý, sử dụng và khai thác Cơ sở dữ liệu LLTP vẫn còn tình trạng tồn đọng thông tin chưa được xử lý, cập nhật vào cơ sở dữ liệu LLTP. Vẫn còn tình trạng thông tin được cập nhật vào Cơ sở dữ liệu LLTP chưa chính xác, đồng bộ giữa Cơ sở dữ liệu LLTP tại Bộ Tư pháp với Cơ sở dữ liệu LLTP của 63 Sở Tư pháp.
Đáng quan tâm, tình trạng lạm dụng yêu cầu cấp Phiếu LLTP số 2 ngày càng phổ biến, ảnh hưởng tới quyền được bảo vệ bí mật cá nhân, chính sách nhân đạo của pháp luật hình sự của Nhà nước ta; ảnh hưởng đến việc tái hòa nhập của người bị kết án, đặc biệt là những người đã được xóa án tích. Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng chậm thời hạn cấp Phiếu LLTP.
Luật Lý lịch tư pháp năm 2009 quy định cơ quan có thẩm quyền cấp Phiếu LLTP bao gồm Trung tâm LLTP Quốc gia (Bộ Tư pháp) và Sở Tư pháp cấp tỉnh.
Nhằm khắc phục tình trạng chậm thời hạn cấp phiếu LLTP trong thời gian qua, Bộ Tư pháp cho rằng, phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp khác nhau như tăng cường phối hợp giữa các cơ quan có thẩm quyền, ứng dụng công nghệ số,... trong đó việc phân cấp thẩm quyền cấp Phiếu LLTP cho Phòng Tư pháp cấp huyện thực hiện là một giải pháp cần thiết. Điều này cũng sẽ đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp, phân quyền.
Thí điểm giao Phòng Tư pháp cấp huyện cấp Phiếu LLTP 2 năm
Theo thống kê, hiện nay thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Nghệ An là 3 địa phương có số lượng yêu cầu cấp Phiếu LLTP lớn nhất cả nước. Từ năm 2021 đến năm 2023, trung bình mỗi năm thành phố Hà Nội cấp hơn51.000 Phiếu LLTP, thành phố Hồ Chí Minh cấp gần 96.000 Phiếu LLTP, tỉnh Nghệ An cấp gần 57.000 Phiếu LLTP. Trong bối cảnh nguồn nhân lực, trang thiết bị, cơ sở vật chất của Sở Tư pháp còn hạn chế, việc tiếp nhận một số lượng lớn hồ sơ đã gây tình trạng quá tải cho bộ phận làm công tác LLTP tại các địa phương này.
Thành phố Hà Nội hiện đang có 30 đơn vị hành chính cấp huyện; thành phố Hồ Chí Minh đang có 22 đơn vị hành chính cấp huyện; tỉnh Nghệ An có 21 đơn vị hành chính cấp huyện. Việc thí điểm này theo Bộ Tư pháp là hết sức cần thiết trong giai đoạn hiện nay, góp phần giảm áp lực trực tiếp cho Sở Tư pháp trong giải quyết thủ tục cấp Phiếu LLTP cũng như tạo thuận lợi hơn cho người dân khi có thể đến Phòng Tư pháp cấp huyện thực hiện thủ tục cấp Phiếu LLTP, đồng thời tăng tính chủ động của đơn vị hành chính cấp huyện trong giải quyết thủ tục hành chính.
Bộ Tư pháp đề xuất thực hiện thí điểm phân cấp việc cấp Phiếu LLTP cho một số Phòng Tư pháp thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện tại thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Nghệ An. Thời gian thực hiện thí điểm đối với chính sách này là 2 năm, là khoảng thời gian đủ để các địa phương chuẩn bị các nguồn lực tổ chức triển khai thực hiện. Sau khi thí điểm, Bộ Tư pháp sẽ tổng kết, đánh giá việc thực hiện, báo cáo Chính phủ để báo cáo Quốc hội, kết quả thực hiện thí điểm là cơ sở để nghiên cứu sửa Luật LLTP.
Việc phân cấp thẩm quyền cấp Phiếu LLTP cho Phòng Tư pháp cấp huyện thực hiện sẽ khác với quy định hiện hành trong Luật LLTP. Do đó, việc thí điểm phân cấp này phải được quy định trong Nghị quyết của Quốc hội. Bộ Tư pháp đề nghị Chính phủ trình Quốc hội bổ sung dự thảo Nghị quyết vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, cho ý kiến và xem xét, thông qua theo quy trình 1 kỳ họp tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV.
