Hạn hán đe doạ các tỉnh Tây Nguyên

Cụ thể, mùa khô ở các tỉnh Tây Nguyên thường kéo dài từ tháng 12 năm trước đến hết tháng 4 năm sau. Theo dự báo, trong thời gian còn lại của mùa khô (tháng 3, 4/2019), lượng mưa phổ biến tại khu vực ở mức thấp hơn so với trung bình nhiều năm từ 30 - 70%, mùa mưa khả năng bắt đầu từ khoảng tháng 5; nền nhiệt độ phổ biến ở mức cao hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ khoảng 0,5 - 1,0 độ C.

Hiện tại, đang có khoảng 626ha lúa và mầu ở tỉnh Đắk Nông bị thiếu nước tưới, các địa phương khác trong khu vực chưa xảy ra hạn hán. Với tình hình nguồn nước hiện nay và thông tin dự báo khí tượng, thủy văn, ở khu vực Tây Nguyên, khả năng xảy ra hạn hán, thiếu nước ở thời gian cuối mùa khô với tổng diện tích cây trồng bị ảnh hưởng khoảng 30.000ha (gồm 26.000ha cây lâu năm và 4.000ha lúa, màu).

Theo đánh giá của Bộ NN&PTNT, nhìn chung, tình trạng hạn hán, thiếu nước ở các tỉnh Tây Nguyên năm 2019 ở mức “hạn nhẹ”, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp không lớn, thời điểm ảnh bị hưởng cao nhất vào cuối mùa khô (từ giữa đến cuối tháng 4/2019). Đối tượng bị ảnh hưởng chủ yếu là cây trồng lâu năm nằm ngoài vùng công trình thủy lợi phụ trách tưới (hiện công trình thủy lợi chỉ bảo đảm tưới được gần 21% diện tích canh tác ở khu vực Tây Nguyên). Trường hợp nắng nóng xảy ra liên tiếp ở mức độ cao hơn dự báo, tình trạng hạn hán sẽ tăng cao hơn.

Để bảo đảm chủ động phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục chỉ đạo tăng cường theo dõi sát diễn biến tình hình thời tiết, thủy văn; tiếp tục thực hiện việc dự báo nguồn nước và xây dựng kế hoạch sử dụng nước ở các vùng/lưu vực sông, kịp thời cảnh báo cho các địa phương và người dân. Sử dụng các vùng trũng, thấp để tích trữ nước, tổ chức nạo vét, đào ao, khoan giếng, ưu tiên dành nước tưới cho các giai đoạn cần thiết cho sự sinh trưởng của cây trồng và tăng cường sử dụng các biện pháp nông nghiệp để phòng, chống hạn hán.

Đẩy mạnh việc chuyển đổi cơ cấu cấy trồng từ lúa sang loại cây trồng có nhu cầu nước thấp; kiểm soát chặt chẽ để hạn chế việc canh tác ngoài quy hoạch, nhất là ở vùng không chủ động cung cấp nguồn nước. Phân phối nguồn nước trong công trình thủy lợi hợp lý để bảo đảm cho cả mùa khô, khi xảy ra thiếu nước, phải ưu tiên cung cấp cho sinh hoạt, chăn nuôi, cây trồng lâu năm. Xây dựng lịch điều tiết các hồ chứa thủy điện để phục vụ thủy lợi khi xảy ra hạn hán, thiếu nước. Đồng thời, tăng cường áp dụng các biện pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm cho lúa, cây trồng cạn (sử dụng hình thức tưới nông-lộ-phơi đối với cây lúa; đối với cây công nghiệp (cà phê, tiêu...) và cây trồng cạn áp dụng biện pháp tưới phun mưa, tưới nhỏ giọt, tưới luân phiên…