Khơi dậy cảm hứng đổi mới sáng tạo Quốc gia

Từ năm 2017, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã chọn ngày 21/4 hàng năm là Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới, với mục đích nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của sáng tạo và đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế, xã hội và phát triển bền vững. Tại Việt Nam, từ năm 2022, Bộ KH&CN đã tổ chức các hoạt động để hưởng ứng Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới của Liên hợp quốc và nhận được sự quan tâm, tham gia hưởng ứng nhiệt tình và hiệu quả của nhiều bộ, ngành, địa phương, tổ chức trong cả nước.

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho biết, Đảng và Nhà nước xác định vai trò nền tảng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KHCN&ĐMST), xem đây là “động lực chính” để tạo bứt phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Hiện nay, tại Việt Nam, các điều kiện khung phục vụ phát triển hệ thống ĐMST Quốc gia đã được hình thành như chính sách đảm bảo quyền sở hữu trí tuệ, đổi mới hoạt động KH&CN, đơn giản hóa thủ tục hành chính, triển khai các quỹ hỗ trợ, phát triển KHCN&ĐMST, tăng cường gắn kết giữa nghiên cứu khoa học với sản xuất kinh doanh…

Các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cho nghiên cứu và phát triển, tổ chức KH&CN thực hiện cơ chế tự chủ, phát triển thị trường KH&CN, doanh nghiệp KH&CN, khởi nghiệp sáng tạo (KNST)… ngày càng được hoàn thiện. Các doanh nghiệp ngày càng nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của hoạt động ĐMST, đưa nội dung này trở thành trung tâm của các hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Cũng từ năm 2017 đến nay, chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam liên tục được cải thiện (tăng từ vị trí 59 năm 2016 lên vị trí 46 năm 2023). Việt Nam luôn duy trì vị trí thứ 2 trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp và là một trong 7 quốc gia thu nhập trung bình đạt được nhiều tiến bộ nhất về đổi mới sáng tạo trong thập kỷ qua.

Bộ KH&CN đã xây dựng Bộ Chỉ số ĐMST cấp địa phương (PII) và chính thức triển khai trên toàn quốc từ năm 2023. Tháng 3/2024, lần đầu tiên Bộ KH&CN công bố kết quả triển khai Bộ Chỉ số PII. Đây là công cụ đo lường năng lực và kết quả ĐMST của từng địa phương, góp phần cải thiện chỉ số ĐMST Quốc gia và xây dựng, thực thi các chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội dựa trên KHCN&ĐMST.

Cùng với đó, hệ sinh thái KNST của Việt Nam ngày càng phát triển, tạo ra một thế hệ doanh nghiệp mới kinh doanh dựa trên tài sản trí tuệ và đủ năng lực tiếp cận thị trường toàn cầu. Trong những năm qua, bên cạnh các hoạt động hỗ trợ của khối tư nhân, Nhà nước đã triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ KNST. Mạng lưới hỗ trợ KNST đã và đang phát triển tương đối năng động và hiệu quả với sự tham gia tích cực của các chủ thể trong hệ sinh thái…

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ KH&CN cho rằng, bên cạnh các kết quả đạt được, năng lực đổi mới sáng tạo của Việt Nam cần tiếp tục được cải thiện mạnh mẽ hơn nữa trong giai đoạn tới, nhằm góp phần trực tiếp vào tăng năng suất lao động và chất lượng sản phẩm hàng hóa, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Thông qua lễ hưởng ứng ngày Đổi mới sáng tạo Quốc gia năm 2024, Bộ trưởng Bộ KH&CN mong muốn nâng cao nhận thức về vai trò của sáng tạo và đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế, xã hội; xây dựng xã hội bền vững và thúc đẩy sự phát triển mọi mặt của con người; tuyên truyền, phổ biến đến các tổ chức, cá nhân cùng chung tay thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo. Thúc đẩy phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo Quốc gia với sự gắn kết chặt chẽ giữa khu vực Nhà nước; khu vực sản xuất, kinh doanh, đầu tư; khu vực nghiên cứu, giáo dục, đào tạo và xã hội. Phát động chuỗi các hoạt động đổi mới sáng tạo năm 2024.