Ký ức không thể quên trong 12 ngày đêm đánh B52 ở Kiến Hưng, Hà Đông

Sáng 22/12, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) quận Hà Đông phối hợp với Đảng ủy - UBND - Ủy ban MTTQ phường Kiến Hưng tổ chức kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ trên không, giao lưu với nhân chứng lịch sử và tặng 42 phần quà cho các cá nhân, gia đình trực tiếp tham gia vào chiến dịch chống B52 tại địa phương.

Buổi giao lưu có sự tham gia của các nhân chứng gồm: Ông Lê Trọng Nhậm - Đại tá, Nguyên Phó Tham mưu trưởng Sư đoàn 369 Quân chủng Phòng không - Không quân; bà Nguyễn Thị Ninh - Nguyên Trạm trưởng Trạm Y tế Kiến Hưng và bà Hoàng Thị Khánh - Trung đội Trưởng dân quân Kiến Hưng, trực tiếp tham gia cuộc chiến 12 ngày đêm trên địa bàn kể về cuộc chiến đấu, chiến thắng B52 của quân và dân ta, trong đó có Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Kiến Hưng.

Theo ông Lê Trọng Nhậm, Mỹ ném bom B52 xuống miền Bắc, đây là lần đầu tiên quân đội ta đối mặt với vũ khí tôi tân, hiện đại nhất lúc bấy giờ. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo thao lược của Trung ương Đảng, sự dự đoán chính xác của Chủ tịch Hồ Chí Minh về tình hình lực lượng của Mỹ.

Ông Nhậm cho biết: "Ngày 19/7/1965, Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm Quân chủng Phòng không Không quân, Trung đoàn Pháo cao xạ. Người nói “Mỹ có lắm súng, nhiều tiền, có B52 hay B57 thì ta vẫn đánh mà đã đánh thì nhất định thắng”. Năm 1968 Chủ tịch Hồ Chí Minh có tiên đoán “Rồi đây Mỹ sẽ đưa B52 ra đánh Hà Nội, có thua thì Mỹ mới chịu thua. Mà Mỹ chỉ thua sau khi thua trên bầu trời Hà Nội”…

Những tiên đoán của Bác Hồ, với sự lãnh đạo tài tình của Đảng ta, nên khi cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ hai rất ác liệt. Đế quốc Mỹ sử dụng phương tiện chiến tranh hiện đại như máy bay F111A, B52 và tia la-de khi ném bom bắn phá miền Bắc. Đặc biệt, từ ngày 18 đến 30/12/1972, trong 12 ngày đêm, đế quốc Mỹ dùng máy bay B52 ném bom Hà Nội, Hải Phòng và một số nơi ở Hà Tây. Trong tình hình đó, công tác phòng không Nhân dân càng khẩn trương hơn bao giờ hết.

Đảng ủy và Uỷ ban hành chính xã Kiến Hưng khi đó đã tập trung mọi nỗ lực tổ chức đón tiếp, giúp đỡ một số cơ quan, trường học và các hộ dân cư ở Hà Nội là người quê hương về sơ tán. Chưa bao giờ mật độ dân số trên địa bàn Kiến Hưng cao như vậy. Công tác giữ gìn an ninh trật tự được tăng cường.

Vào hồi 3 giờ 50 phút sáng 22/12/1972, Mỹ đã trút xuống 2 làng Mậu Lương và Đa Sỹ của Kiến Hưng 72 quả bom B52. Trong đó, làng Mậu Lương 46 quả, trong đó có 38 quả bom phá. Làng Đa Sỹ 17 quả, có 13 quả bom phá. Khu vực tiếp giáp giữa hai thôn rơi 9 quả bom, có 5 quả bom phá. Bom Mỹ đã hủy diệt nặng nề xóm Chùa thôn Mậu Lương, khu vực đình và xóm Bắc thôn Đa Sỹ.

Bà Nguyễn Thị Ninh - Nguyên Trạm trưởng Trạm Y tế phường Kiến Hưng và bà Hoàng Thị Khánh - Trung đội Trưởng dân quân Kiến Hưng, trực tiếp vừa sản xuất, vừa chiến đấu, kể lại: “Vào đêm 21 rạng ngày 22/12/1972, sau khi Mỹ vừa dứt, cán bộ xã, lực lượng dân quân và nhiều người dân ở xã và hai thôn đã có mặt ở hiện trường để đào bới, cứu hộ những người bị bom Mỹ vùi lấp trong đống nhà cửa tan nát.

Thị ủy - Uỷ ban hành chính thị xã Hà Đông đã huy động lực lượng cơ động của cùng các địa phương bạn ở nội và ngoại đến trợ giúp. Lực lượng y tế thị xã, Bệnh viện tỉnh, Viện Quân y 103 đều tập trung cứu trợ kịp thời tìm người bị vùi lấp trong đống đổ lát, sập hầm, đưa đi cứu chữa kịp thời. Những người bị chết được đưa về nơi quy định theo khu vực thôn để an táng".

Cũng theo bà Nguyễn Thị Ninh, sau khoảng 7 giờ, lực lượng cứu trợ và Nhân dân ở Kiến Hưng đã đào bới, cứu được 31 người, cơ bản giải quyết hậu quả của trận ném bom khủng khiếp. Nhiều tài sản của Nhân dân, của tập thể được đào bới, thu gom, bảo quản chu đáo. Lực lượng dân quân Kiến Hưng phối hợp với Công an thị xã Hà Đông tuần tra, canh gác, giữ gìn an ninh trật tự, đảm bảo an toàn cho cuộc sống Nhân dân.

Trận ném bom của không quân Mỹ xuống Kiến Hưng đã giết hại 80 người dân, trong đó có 36 trẻ em, 2 phụ nữ mang thai. Riêng Kiến Hưng có 54 người, còn lại thuộc các cơ quan sơ tán tại Kiến Hưng, gồm Trường Mỹ nghệ, Viện Quân y 103, Nhà máy Cơ khí nông nghiệp. Trong số 24 người bị thương, có 19 người thuộc xã Kiến Hưng.

Trên địa bàn có 215 ngôi nhà bị hư hỏng nặng, trong đó 56 ngôi nhà bị phá hủy hoàn toàn. Đình, chùa và nhà cửa của các HTX ở hai làng đều bị hư hỏng nặng. Trâu, bò và vật tư nông nghiệp của hai HTX đều bị thiệt hại.

Mặc dù bị chiến tranh phá hoại nặng nề, song Đảng bộ, quân và dân Kiến Hưng đã tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau vượt lên khó khăn, ổn định cuộc sống.

Bà Hoàng Thị Khánh - Trung đội Trưởng dân quân, chia sẻ thêm: "Đảng ủy – Uỷ ban hành chính Kiến Hưng đã chỉ đạo kịp thời về phân phối các mặt hàng và việc xây dựng nhà cửa, phân phối 400 tạ gạo, cùng nhiều vật tư, lương thực của các địa phương".

Trong Nhân dân, với truyền thống "Lá lành đùm lá rách", "Lá rách ít đùm lá rách nhiều", nhân dân Kiến Hưng đã giúp nhau hàng nghìn ngày công khắc phục hậu quả và làm lại nhà cửa, giúp Nhân dân sớm ổn định đời sống, đón Tết Quý Sửu năm 1973.

Buổi giao lưu đã cho các thế hệ sau này của Kiến Hưng, trong đó có chị em phụ nữ quận Hà Đông và phường Kiến Hưng thấy được sự kiên trì, vượt khó của các phụ nữ lúc đó như bà Ninh, bà Khánh đã không quản ngày đêm, gửi con nhỏ cho gia đình, gan dạ tham gia chiến đấu cùng quân và dân Hà Nội đánh tan ý chí xâm lược của giặc Mỹ.