Phản biện trái chiều về dự án “lấn sông Hàn”

Sáng 7/5, Ủy ban MTTQVN TP Đà Nẵng tổ chức Hội nghị phản biện Dự án Bất động sản và Bến du thuyền Đà Nẵng (Marina Complex). Nhiều đại biểu khách mời là những chuyên gia, nhà khoa học đã trình bày tham luận, ý kiến tại hội nghị.  

Về dự án Marina Complex ở phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng, vấn đề dư luận quan tâm nhất là việc lấn sông có ảnh hưởng đến dòng chảy sông Hàn hay không, nhất là về mùa mưa lũ.

3 chuyên gia về thủy lợi là TS Lê Hùng (Trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng), GS.TS Phạm Thị Hương Lan (Trường Đại học Thủy lợi) và PGS.TS Lê Song Giang (Trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh) sau khi đưa ra những luận cứ khoa học đã cùng đi đến đánh giá: Mức độ ảnh hưởng công trình đến dòng chảy sông Hàn là không lớn.

Thực tế cho thấy, sau trận lũ năm 2009 mức độ ngập lụt từ khu vực kè ra Thuận Phước giảm. Tuy nhiên phía thượng nguồn gia tăng dưới 0,05m.

Đặc biệt, PGS-TS Lê Song Giang khẳng định, việc san lấp tại khu vực dự án Marina Complex không làm gia tăng ngập lũ tại Đà Nẵng, mà ngược lại giúp nắn lại dòng chảy, giúp thoát lũ tốt hơn.

Trong khi đó, nhiều ý kiến cho rằng dự án chắc chắn có ảnh hưởng đến dòng chảy sông Hàn, thậm chí ảnh hưởng đến tính bền vững của cảng Tiên Sa.

GS.TS Nguyễn Thế Hùng (Trường Đại học Bách Khoa Đà Nẵng) cho rằng, việc phát triển các dự án lấn sông Hàn là sai lầm căn bản của TP Đà Nẵng. “Tôi lo ngại cảng Tiên Sa không bền vững vì phù sa bồi lắng do lấn sông Hàn”, GS.TS Nguyễn Thế Hùng chia sẻ.

Còn kiến trúc sư (KTS) Hồ Duy Diệm viện dẫn: “Tại sao người Pháp làm hai cái kè mềm cho sông Hàn? Đó không phải là kè mà người Pháp muốn lấn sông, muốn làm đô thị, mà là hai kè để dẫn dòng chảy, đưa tất cả bùn đất đi theo dòng chảy thu hẹp đó. Tốc độ dòng nước đẩy tất cả bùn đất đi ra, không cho ảnh hưởng đến cảng Tiên Sa. Cảng Tiên Sa của Đà Nẵng hơn tất cả những cảng khác trên đất nước này là không phải nạo vét, vì nhờ hai cái kè này”.

KTS Hồ Duy Diệm nói: “Ai đã từng ở phía bắc Thuận Phước, ở đường Như Nguyệt thì thấy rõ cửa sông Hàn đã bị lấn. Phía bờ đông sông Hàn đã bị lấn 300m”. Từ những dẫn chứng đó, vị kiến trúc sư này kiến nghị tất cả những dự án lấn sông Hàn đều phải kiểm tra, báo cáo cụ thể và đều phải dừng.

KTS Phan Đức Hải – Chủ tịch Hội quy hoạch phát triển đô thị TP Đà Nẵng cho rằng, nguyên nhân khiến dự luận xã hội lên án, chính quyền dừng dự án Marina Complex vì đây là khu vực tiếp tục làm thu hẹp dòng sông Hàn. Hơn nữa, hình dáng tam giác của bờ kè dự án gây ức chế về mặt thị giác, tạo khách quan dòng chảy xấu đi.

Về tác động của dự án, KTS Hải nói: “Sở Xây dựng khẳng định dự án không ảnh hưởng đến dòng chảy, nhất là trong mùa mưa lũ, theo tôi là không thỏa đáng. Cho nên, cần phải giám định lại các báo cáo đánh giá môi trường các dự án ven sông”.

Chủ tịch Hội quy hoạch phát triển đô thị TP Đà Nẵng bày tỏ: Không nên xây dựng các công trình như dự kiến. Tốt nhất nên dừng lại, dẫu biết sẽ tốn kém thời gian, tiền bạc và uy tín. 

Ông Bùi Văn Tiếng - Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử TP Đà Nẵng và ông Lê Kim Dũng, Phó Chủ tịch Hội Nông dân TP Đà Nẵng cũng phản đối việc triển khai dự án “lấn sông Hàn”. Theo ông Tiếng, nhìn dưới góc độ mỹ quan đô thị thì vấn đề lấn sông như Đà Nẵng hiện nay là rất khó chấp nhận.

Đó là lợi ích phát triển của TP, lợi ích của nhà đầu tư và lợi ích xã hội.

GS.TS Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Trung ương, Thành viên Tổ tư vấn của Thủ tướng Chính phủ nêu quan điểm: Phát triển là phải vượt qua cái cũ, phải chấp nhận trả giá, đánh đổi. Vì thế, cần phải bàn đến cái phải đánh đổi. Nghĩa là, Thành ủy, UBND TP Đà Nẵng phải trả lời được đánh đổi mang lại những gì cho Đà Nẵng?

Về phản biện các dự án “lấn sông Hàn”, ông Trần Đình Thiên cho rằng phải theo khoa học, không thể dựa vào tâm lý xã hội. 

Theo ông Thiên, khi bàn về lợi ích của dự án, cần bàn về lợi ích tổng thể, đó là: Lợi ích phát triển, lợi ích của nhà đầu tư và lợi ích xã hội. Nếu dừng dự án sẽ ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, ảnh hưởng đến thương hiệu Đà Nẵng. Nếu nhà đầu tư không vào Đà Nẵng nữa thì thành phố mất rất nhiều, người dân sẽ bị ảnh hưởng rất lớn.

Phát biểu kết thúc hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Đà Nẵng Đặng Việt Dũng khẳng định: “Dự án Marina Complex và dự án Olalani đã có trong quy hoạch chung do Thủ tướng phê duyệt năm 2013; đã được TP cập nhật và phù hợp với đồ án quy hoạch phân khu khu vực trung tâm, khu vực phía Đông và Bán đảo Sơn Trà do thành phố phê duyệt năm 2017. Dự án đã hoàn thành các đánh giá tác động môi trường, nghĩa vụ tài chính, các quy hoạch chi tiết.