Phong vị ngày Xuân trong sách Tết

Tháng Chạp đang cận kề, nhiều người đã chộn rộn không khí đón Xuân. Ở đâu đó, người ta lại nghe thấy những đoạn hội thoại: “Đã ra Nhật Tân chọn mua đào, quất chưa?”. Sinh viên đi học xa nhà lại hỏi bạn bè về việc săn vé tàu, vé xe giá rẻ về quê. Trong không khí hối hả ấy, người yêu sách vẫn dành một khoảng thời gian thư thả để chăm sóc tâm hồn bằng việc đi tìm những cuốn sách Tết để đọc, tặng cho lũ trẻ trong gia đình.

Văn hóa tìm đọc sách Tết đã có từ lâu. Trước đây, ở mỗi sạp bán báo, lịch vào dịp cuối năm, người dân Hà Nội lại thấy những cuốn sách Tết với bìa cứng màu xanh, đỏ lấp lánh, còn thơm mùi giấy mới như tô điểm cho không gian ngày cận Tết thêm tưng bừng, náo nức. Những cuốn như “Sách chơi Xuân”, “Sách xem Tết” một thời vẫn còn đọng lại trong ký ức của nhiều thế hệ người dân Thủ đô như một thú chơi giản dị bên gốc đào, chén trà hay khay kẹo mứt nhâm nhi phong vị đầu năm.

Tết Tân Sửu này, Nhà xuất bản Kim Đồng tiếp tục cho ra mắt 2 tác phẩm gồm: “Nhâm nhi Tết” và “This is Tết”. Trong đó, “Nhâm Nhi Tết” là tập hợp những tác phẩm thơ, văn, nhạc, họa, nhằm mang đến một không khí Xuân ấm áp cho độc giả. Hai nhân vật Sáo và Nghé sẽ đưa bạn đọc đến với mùa Xuân vùng cao, rong chơi trên cao nguyên bảng lảng mây trời, cùng ngắm cây nêu ở quê Bác, ghé thăm phương Nam với những chậu mai vàng và tìm hiểu món ăn đặc trưng ngày Tết. Ngoài ra, Nhà xuất bản Kim Đồng cũng tái bản những cuốn sách về chủ đề mùa Xuân và ngày Tết như: “Kể chuyện Tết Nguyên đán, “Nhớ ơi là Tết”, “Tết xưa thơ bé”, “Giao thừa không đến muộn” và “Ngọn lửa đêm ba mươi”.

Tiếp nối truyền thống

Ngược dòng thời gian hơn 90 năm về trước, sách Tết Mậu Thìn năm 1928 của Tân Dân Thư Quán đã mở lối đi cho sách Tết với hai nội dung hài đàm và thơ vui, chắp bút bởi nhiều tên tuổi nổi tiếng làng văn. Sách Tết mang lại cho độc giả những tiếng cười sảng khoái, những câu chuyện, lời thơ nhẹ nhàng, dí dỏm vào ngày đầu năm. Cứ đến cuối năm, từ Bắc vào Nam, người ta đua nhau làm sách. Thế nhưng đến năm 1958, trên thị trường xuất bản không còn ẩn phẩm nào mang tên sách Tết.

Năm 2019, sách Tết Kỷ Hợi của Nhà xuất bản Đông A đã trở thành một trong những dấu mốc đánh dấu sự quay trở lại của sách Tết. Năm nay, để góp thêm phong vị ngày Xuân, Đông A Books tiếp tục cho ra mắt ấn phẩm “Sách Tết Tân Sửu 2021” tuyển tập các tác phẩm văn, thơ, nhạc, họa chủ đề mùa Xuân và ngày Tết, do nhà văn Hồ Anh Thái tuyển chọn. Sách có bố cục 6 phần: Khúc dạo đầu của mùa Xuân; Thơ; Văn; Nhạc; Họa và Muôn màu cuộc sống. Trong cuốn sách dày gần 300 trang, độc giả sẽ gặp không khí Xuân đất Bắc với đào hay mai vàng miền Nam. Cuốn sách cũng có sự giao thoa giữa truyền thống với hiện đại.

Một nét chấm phá tươi vui trong số các ấn bản dịp Tết là cuốn sách tranh “Tết là nhất, nhất là Tết” của tác giả 28 tuổi Mèo Mốc (tên thật là Đặng Quang Dũng). Cuốn sách như một món tráng miệng trong mâm cỗ Tết bởi nó đem lại nhiều niềm vui, sự hài hước nhẹ nhàng qua câu chuyện của hai chị em Ly và Chũn, lần đầu tiên có một chuyến về quê ăn Tết với rất nhiều trải nghiệm mới mẻ.

Với nhiều người, sách Tết là thứ neo lại thông tin trong tâm trí lâu hơn cả. Đặc biệt, những cuốn sách ấy khơi gợi những cảm thức về dòng chảy thời gian và những mối quan hệ giữa người với người. Và cảm thức ấy sẽ càng sâu sắc hơn khi được gợi lên trong không khí của mùa Xuân, ngày Tết.