Quy hoạch Vùng huyện Mê Linh: Xác định rõ vị thế để phát triển bền vững

Đây là ý kiến của nhiều chuyên gia tại Hội thảo “Quy hoạch xây dựng vùng huyện Mê Linh đến năm 2030 tầm nhìn năm 2050” do UBND huyện Mê Linh phối hợp với Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội tổ chức sáng 30/6.

Tham vấn ý kiến để hoàn thiện quy hoạch chất lượng

Bí thư Huyện ủy Mê Linh Nguyễn Thanh Liêm cho biết, huyện nằm ở phía Bắc của Thủ đô Hà Nội, có diện tích đất tự nhiên trên 14 nghìn ha. Huyện có 18 đơn vị hành chính cấp xã (16 xã, 2 thị trấn),dân số của huyện trên 25 vạn người. Về cơ cấu kinh tế, công nghiệp - xây dựng chiếm 87%; dịch vụ 6,4%; nông nghiệp 6,6%. Đặc biệt, trên địa bàn huyện hiện có 2.416 doanh nghiệp đang hoạt động đóng góp doanh thu lớn cho địa phương.

Về hạ tầng kỹ thuật đô thị, huyện có KCN Quang Minh, diện tích 410ha, với trên 500 doanh nghiệp; Khu đô thị mới Mê Linh diện tích trên 2.300 ha với 47 dự án phát triển đô thị đã và đang triển khai.

Về hạ tầng giao thông, trên địa bàn có đường Vành đai 3 (đường Võ Văn Kiệt) đi qua, từ Mê Linh đến sân bay Nội Bài khoảng 8 km; có đường Trục trung tâm đô thị mới Mê Linh gắn kết Hà Nội với các tỉnh phía Bắc.

Hiện nay, huyện Mê Linh đang được TP quan tâm đầu tư các công trình hạ tầng giao thông lớn đi qua huyện: Đường Vành đai 4 (dài 11,2 km) - cầu Hồng Hà; đường Vành đai 3,5 - cầu Thượng Cát; đường Tiền Phong - Tự Lập (mặt cắt 48 m); đường Cảng Chu Phan - Quốc Lộ 2; đường đê Sông Hồng (dài 21 km)

Theo quy hoạch hiện nay, diện tích quy hoạch đô thị và công nghiệp của huyện là 44,78%; diện tích nằm trong khu vực phát triển quy hoạch nông thôn là 55,22%. Theo định hướng, Đồ án quy hoạch vùng huyện diện tích phát triển đô thị là 10.390 ha/14.132 ha, chiếm 73,52%.

Ông Nguyễn Thanh Liêm nhấn mạnh, xác định nhiệm vụ quy hoạch xây dựng vùng huyện là nhiệm vụ chính trị quan trọng được ưu tiên hàng đầu, có vai trò dẫn dắt sự phát triển toàn diện các ngành, các lĩnh vực và định hướng phát triển không gian kinh tế - xã hội của địa phương nên ngay sau khi UBND TP ban hành Quyết định phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch xây dựng vùng huyện Mê Linh đến năm 2030 và tầm nhìn năm 2050,  Ban Thường vụ Huyện ủy đã tập trung chỉ đạo UBND huyện khẩn trương triển khai công tác lập quy hoạch.

Trong quá trình lập quy hoạch xây dựng vùng huyện, UBND huyện đã phối hợp chặt chẽ với Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội, đơn vị tư vấn và các cơ quan, đơn vị liên quan kế thừa những quan điểm định hướng phát triển còn phù hợp với tình hình thực tiễn đã được phê duyệt;

Đồng thời, bổ sung, phát triển những vấn đề mới trên cơ sở bám sát chủ trương của TƯ, TP, nhất là Nghị Quyết 15 ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô và Quyết định phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch xây dựng vùng huyện Mê Linh đến năm 2030 và tầm nhìn năm 2050 đảm bảo phù hợp với tình hình thực tiễn của huyện

“Hội thảo được tổ chức với mong muốn nhận được nhiều ý kiến đóng góp phản biện, chia sẻ tâm huyết và khai mở nhiều ý tưởng mới của các tổ chức tư vấn trong nước và quốc tế, các chuyên gia, các nhà khoa học để huyện Mê Linh tiếp thu, cập nhật, bổ sung, hoàn thiện quy hoạch xây dựng vùng huyện Mê Linh trong thời gian nhanh nhất, đảm bảo chất lượng” – Bí thư Huyện ủy Mê Linh Nguyễn Thanh Liêm chia sẻ.

Định hướng phát triển không gian: 1 trục - 2 cánh và 5 hành lang liên kết

Đại diện Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội (đơn vị tư vấn lập quy hoạch vùng huyện Mê Linh) đã trình bày tóm tắt phương án đề xuất xây dựng quy hoạch vùng huyện Mê Linh đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050.

Trong đó nhấn mạnh quan điểm quy hoạch xây dựng vùng huyện Mê Linh cần phải định hướng sự phát triển của huyện gắn với sự phát triển của Thủ đô. Thứ nhất, huyện Mê Linh là một phần của Thành phố mới tương lai, tức là hành phố trong thành phố. Thứ hai, quy hoạch huyện Mê Linh theo hướng lên thành quận sau năm 2025.

Đồng thời, nghiên cứu mọi tiềm năng, lợi thế của huyện Mê Linh trong mối liên hệ vùng, tập trung nghiên cứu phát triển đô thị gắn với trục trung tâm là đường Vành đai IV đi qua huyện 16 km, làm động lực phát triển chính. Nghiên cứu quy hoạch huyện Mê Linh phát triển hài hòa về đô thị, công nghiệp, nông nghiệp sinh thái, dịch vụ, du lịch.

Quy hoạch phát triển đô thị, nông nghiệp sinh thái; quy hoạch bảo tồn các làng nghề gắn liền với phát triển công nghiệp và dịch vụ, du lịch.

Dựa trên thực tiễn phát triển của khu vực đề xuất mở rộng hoặc giới hạn và phân kỳ, củng cố các khu vực đô thị, cụm công nghiệp hiện có, các trung tâm cụm xã và các điểm dân cư nông thôn có tính chất đô thị hóa khác; phát triển và bảo vệ giá trị không gian các khu vực nông thôn, làng mạc truyền thống, khả năng phát triển du lịch;

Xây dựng huyện Mê Linh thành một vùng đô thị công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp sinh thái kết hợp công nghệ cao. Đến năm 2030, Mê Linh trở thành vùng phát triển của TP, có hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế, xã hội cơ bản hoàn chỉnh, các vùng nông thôn được cải tạo và phát triển đảm bảo các tiêu chí theo mô hình nông thôn mới, xây dựng và phát triển một số khu đô thị xanh, đô thị sinh thái.

Về định hướng mô hình phát triển không gian vùng, dựa vào cấu trúc, không gian tự nhiên của huyện, hệ khung giao thông chính và khu vực dự kiến quy hoạch phát triển đô thị mới, quy hoạch dự kiến phát triển huyện theo mô hình: 1 trục - 2 cánh và 5 hành lang liên kết. 

Trong đó, trục động lực là Vành đai 4. Cánh phía Tây là khu vực tập trung phát triển nông nghiệp, nông thôn, dịch vụ du lịch sinh thái, đô thị mới. Cánh phía Đông là khu vực tập trung phát triển đô thị - công nghiệp, trung tâm hành chính huyện, trung tâm dịch vụ thương mại. 5 hành lang liên kết gồm hành lang ven sông Hồng, sông Cà Lồ; hành lang dọc tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai; hành lang dọc tuyến dường trục trung  tâm Mê Linh và hành lang dọc tuyến đường Tiền  Phong - Tự Lập.

Phương án quy hoạch cũng xác định khung phát triển vùng, dự báo phát triển về dân số, lao động, cơ cấu kinh tế, nhu cầu sử dụng đất; phân vùng chức năng và tổ chức không gian; quy hoạch sử dụng đất; định  hướng phát triển hệ thống hạ tầng  kỹ thuật…

Phát triển đô thị hiện đại gắn với bảo tồn văn hóa truyền thống

Tại Hội thảo, nhiều chuyên gia, đơn vị tư vấn đã có những ý kiến đóng góp xác đáng cho việc lập quy hoạch Vùng huyện Mê Linh đến năm 2030 tầm nhìn năm 2050. Các ý kiến đều hướng đến xây dựng huyện Mê Linh trở thành điểm sáng về lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp sinh thái; kết hợp phát triển hài hòa và bền vững giữa đô thị và nông thôn.

Nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng nêu, từ một huyện thuần nông đến nay Mê Linh đã có cơ cấu công nghiệp dịch vụ là chủ yếu. Mặc dù chỉ còn 1 - 2% là nông nghiệp nhưng vẫn giữ thương hiệu của "vùng đất hoa hồng" cho Hà Nội.

Tuy nhiên, bên cạnh kêt quả đạt được, nguyên Phó Thủ tướng khuyến nghị huyện cần tiếp tục nghiên cứu khắc phục một số hạn chế để phát triển trong thời gian tới. Trong đó có việc chậm thực hiện các quy hoạch so với nhu cầu.

“Mê Linh là một trong những huyện đầu tiên trong cả nước có quy hoạch trở thành thành phố vệ tinh, thành phố đối trọng của thủ đô Hà Nội, kỳ vọng đóng góp cho sự phát triển của đô thị. Nhưng đến nay chưa thực hiện được. Phát triển hạ tầng cho Mê Linh cũng chậm và thiếu đồng bộ. Dịch vụ cũng phát triển chậm. Đặc biệt là dịch vụ dành cho con người. Một huyện rất tiềm năng, nhưng dịch vụ lại chưa phát triển xứng tầm” – nguyên Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng lưu ý.

Đánh giá cao đồ án quy hoạch của đơn vị tư vấn lập, đã kế thừa và phát triển trên cơ sở tiềm năng, lợi thế, xác định động lực chính để phát triển Mê Linh. Nguyên Phó Thủ tướng cũng đưa ra góp ý. Huyện cần định hướng quy hoạch huyện trở thành quận để quản lý chặt chẽ theo các cấp đô thị và xa hơn nữa là “Thành phố trong thành phố”.

Muốn đạt được các định hướng trên, Mê Linh phải khai thác được các động lực, tiềm năng, lợi thế của huyện  là lấy công nghiệp, dịch vụ làm nền tảng, động lực cho phát triển và phát triển nông nghiệp gắn với công nghệ cao, nông nghiệp sinh thái. Đặc biệt, tận dụng thế mạnh nguồn lực đất đai rộng lớn, hệ thống hạ tầng giao thông với Vành đai 3, Vành đai 4,  Sân bay quốc tế Nội Bài và vị trí cạnh sông Hồng…

Nhất là quy hoạch cần gắn phát triển Mê Linh với Vùng; phát triển công nghiệp, dịch vụ gắn với phát triển đô thị; chú trọng giữ nêm xanh; tạo quỹ đất dãn dân, bảo tồn văn hoá truyền thống, chỉnh trang cải tạo các làng xã truyền thống gắn với quá trình đô thị hoá; quy hoạch phải tạo không gian mang tính sáng tạo.