Thị trường chứng khoán: “chìa khóa” công nghệ nhìn từ 100 ngày “giải cứu HoSE”

Bộ trưởng Bộ Tài chính trao bằng khen cho Tập đoàn SOVICO và Tập đoàn FPT

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định “phát triển kinh tế thì không thể thiếu TTCK”. Thủ tướng nêu 6 điểm quan trọng để phát triển TTCK và các vấn đề cần phải tập trung, trong đó có đầu tư ứng dụng công nghệ hiện đại vào công tác vận hành và quản lý đối với TTCK, để đưa công nghệ số, công nghệ 4.0 thúc đẩy TTCK…; vấn đề giải quyết các điểm còn vướng mắc để nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi.

Đối với mục tiêu nâng hạng TTCK từ hạng cận biên lên mới nổi, hiện nay, còn một số tiêu chí Việt Nam cần cải thiện để đáp ứng, song phần lớn các chuyên gia, lãnh đạo các tổ chức tài chính đều cho rằng Việt Nam vẫn cần phải tiếp tục đầu tư, ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trên toàn diện từ nền tảng vận hành, giám sát, kết nối dữ liệu, phát hành đến mở rộng sản phẩm tài chính…

Ông Trương Gia Bình - Chủ tịch HĐQT FPT nhắc đến 100 ngày "giải cứu" sàn HoSE sau sự kiện nghẽn lệnh của sàn chứng khoán hồi giữa năm 2021 để khẳng định vị trí công nghệ, trong đó có trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế và TTCK.

100 ngày “giải cứu sàn HoSE” là sự kiện được khởi xướng từ sáng kiến của bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Chủ tịch HĐQT Sovico. Khi đó, tình trạng nghẽn lệnh tại HoSE diễn ra trong suốt hơn nửa năm, từ cuối quý IV năm 2020 khiến niềm tin của nhà đầu tư trên TTCK bị sụt giảm mạnh. Tình trạng này được nêu tại hội nghị “Đối thoại 2045” và bà Nguyễn Thị Phương Thảo đã đề xuất Chính phủ cho phép Sovico cùng FPT cùng nghiên cứu xây dựng hệ thống vận hành nâng cấp, thay thế cỗ máy vận hành lỗi thời được cung cấp từ 20 năm trước.

Bà Nguyễn Thị Phương Thảo và ông Trương Gia Bình đều là lãnh đạo của những doanh nghiệp niêm yết thuộc nhóm VN30 trên HOSE, với hàng chục nghìn nhà đầu tư tổ chức và cá nhân trong nước và nước ngoài là cổ đông; những doanh nghiệp điển hình mang lại những giá trị niềm tin cho các nhà đầu tư, đóng góp cho sự phát triển của TTCK Việt Nam.

Đúng mốc hẹn ba tháng, hệ thống giao dịch mới của HoSE do FPT triển khai, Sovico tài trợ đã chính thức vận hành vào đầu tháng 7/2021 với năng lực xử lý một ngày 3 - 5 triệu lệnh, gấp hơn 3 lần hệ thống cũ, bỏ cơ chế phân bổ số lệnh và có thể chỉnh sửa khi gặp sự cố đã bấm nút hoạt động chính thức. Cho đến hôm nay, hệ thống này vẫn vận hành mượt mà và đáp ứng được mọi yêu cầu của thị trường với giao dịch có thời điểm lên tới trên 50.000 tỷ đồng/ phiên.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi (thứ 6 từ trái sang) tặng hoa cảm ơn các thành viên thị trường.

Theo kế hoạch của các nhà quản lý, tới đây, hệ thống công nghệ HoSE có thể được thay thế bằng công nghệ KRX của Hàn Quốc. Được biết, đến đầu 2024, HoSE và các CTCK vẫn đang kết nối ở các giai đoạn kiểm thử vận hành KRX.

Việc đưa KRX vào vận hành nay mai cũng được xem là một trong những “chìa khóa” củng cố nền tảng công nghệ hiện đại của TTCK, giúp TTCK “ghi điểm” trong mắt NĐT trong và ngoài nước, tuy vậy theo chuyên gia của Maybank Invenstmen Bank - “không phải yếu tố có ý nghĩa tác động mạnh đến câu chuyện nâng hạng TTCK”.

Để nâng hạng TTCK lên mới nổi, đáp ứng đủ các của MSCI và FTSE Russell, ông Dominic Scriven, Chủ tịch Dragon Capital khẳng định vẫn mong sự “ra đời đối sách bù trừ trung tâm của Việt Nam (CCP)”. Cùng với đó, là định hướng xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế - một trung tâm mà nhiều chuyên gia trong và ngoài nước kiến nghị cần xây dựng mô hình trên cốt lõi đầu tư ứng dụng công nghệ, số hóa.

Chủ tịch Sovico Nguyễn Thị Phương Thảo.

Còn nhớ Chủ tịch Sovico Nguyễn Thị Phương Thảo vào 2021 khi bày tỏ sáng kiến "giải cứu HoSE” đã chia sẻ, doanh nghiệp sẵn sàng tham gia các chương trình lớn của quốc gia, đặc biệt là chuyển đổi số quốc gia toàn diện.

“Doanh nghiệp mong được ủng hộ và động viên để "sẵn sàng cống hiến, xả thân" với điều kiện nguồn vốn, kinh nghiệm quản trị, quan hệ quốc tế và tài chính sẵn có. Chúng tôi tin rằng với sự giúp ích của doanh nghiệp, chương trình quốc gia phát triển 2045 thậm chí có thể rút ngắn lộ trình tới chục năm" - bà nói.

Những nỗ lực, cống hiến, cộng với các thành tựu công nghệ đã được minh chứng cụ thể trong quá khứ, như câu chuyện công nghệ made in Vietnam “giải cứu HoSE”, hoàn toàn cho phép các doanh nghiệp Việt Nam, với các đầu tàu như FPT, Sovico… tiếp tục phát huy sáng tạo, nguồn lực, năng lực của mình trong giai đoạn “hành động vàng”, góp phần rút ngắn thời gian nâng hạng TTCK; hành động để hiện thực hóa Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 và Chiến lược phát triển TTCK đến năm 2030.