Trung Quốc có thể bảo đảm an ninh cho Ukraine?

Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên của một quan chức cấp cao Ukraine với hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự vào cuối tháng 2, Ngoại trưởng Dmytro Kuleba đã thúc giục Trung Quốc kêu gọi Nga ngừng bắn, nhằm ngăn chặn leo thang thêm xung đột.

Tân Hoa xã dẫn lời ông Kuleba cho biết: "Đây sẽ là một biện pháp quan trọng để duy trì hòa bình và ngăn chặn thảm họa nhân đạo tồi tệ hơn... Tất cả các vấn đề và mối quan tâm nên được giải quyết thông qua đàm phán thay vì sử dụng vũ lực".

"Chúng tôi hy vọng Trung Quốc sẽ kêu gọi Nga dừng cuộc chiến này, dỡ bỏ các lệnh phong tỏa thương mại quốc tế và tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia khác" - Ngoại trưởng Ukraine nói.

Ông Kuleba cũng đã trực tiếp gửi một thông điệp tương tự tới Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trong một cuộc điện đàm vào tháng trước. Bắc Kinh cho đến nay vẫn từ chối lên án chiến dịch quân sự của Nga và bác bỏ những lời kêu gọi từ phương Tây về việc áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Moscow.

Các nhà lãnh đạo Trung Quốc, bao gồm cả Chủ tịch Tập Cận Bình, cho biết Bắc Kinh sẵn sàng giúp hòa giải trong cuộc xung đột, nhưng nhấn mạnh rằng việc này phải được thực hiện "theo cách riêng" của họ.

Ngoại trưởng Kuleba lưu ý, cuộc chiến tại Ukraine đã dẫn đến một cuộc khủng hoảng kinh tế và an ninh lương thực toàn cầu, nằm ngoài lợi ích của Trung Quốc.

"Nó có thể sẽ giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Trung Quốc… Nếu không ngăn chặn Nga, sẽ chỉ có nhiều cuộc khủng hoảng hơn trong những năm tới" - Ngoại trưởng Ukraine nói với Tân Hoa xã.

Khi được hỏi về kế hoạch ổn định lâu dài ở Ukraine và châu Âu, ông Kuleba đề xuất rằng Trung Quốc đóng vai trò là một trong những người "bảo đảm an ninh" cho họ.

Ông nói: "Ukraine đang nghiên cứu khả năng đảm bảo an ninh từ các thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc, bao gồm cả Trung Quốc và các cường quốc khác".

Đây không phải là lần đầu tiên Ukraine yêu cầu Trung Quốc giúp đảm bảo an ninh cho nước này. Andriy Yermak, một phụ tá cấp cao của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, hồi tháng 3 nói rằng Kiev muốn Trung Quốc đóng một "vai trò đáng chú ý hơn" trong việc ngừng chiến, và trở thành người bảo đảm tương lai cho an ninh của Ukraine.

Nhưng các nhà quan sát cho rằng Bắc Kinh khó có thể làm được điều này. Gal Luft, đồng giám đốc của Viện Phân tích An ninh Toàn cầu có trụ sở tại Washington, nói với SCMP rằng ý tưởng này là một điều không có hy vọng.

"NATO là người bảo đảm an ninh trên thực tế của Ukraine, và những đảm bảo an ninh của tổ chức đã khiến đất nước này bị hủy diệt" - ông Luft nêu quan điểm - "Trung Quốc sẽ không bao giờ đồng ý đóng một vai trò như vậy. Ít nhất, nước này có thể tham gia vào một sứ mệnh gìn giữ hòa bình, với điều kiện việc này được hỗ trợ bởi một nghị quyết của Liên Hợp quốc".