Vì sao nhiều hợp tác xã chưa đưa được hàng nông sản vào chuỗi cung ứng giá trị? - Kỳ 1: Hiệu quả từ sản xuất nông sản an toàn

Tìm hiểu tại HTX Rau quả sạch Chúc Sơn, thị trấn Chúc Sơn, huyện Chương Mỹ, được biết đơn vị đã sản xuất nông sản an toàn từ tháng 2/2017. Theo ông Hoàng Văn Khảm - Giám đốc HTX Rau quả sạch Chúc Sơn, chia sẻ: HTX có 37 thành viên,vốn điều lệ 1 tỷ đồng, quản lý 15 ha rau sản xuất theo quy trình VietGap. Thành công nhất của HTX khi kết nối nông sản theo chuỗi đó là: HTX phải đa dạng sản phẩm với nhiều loại rau củ, quả. Sản xuất được lập kế hoạch đến từng thửa ruộng đảm bảo luôn có rau, củ, quả quay vòng đáp ứng yêu cầu cung ứng cho hệ thống các chuỗi bán lẻ. Các thửa ruộng canh tác được đầu tư nhà màng, nhà lưới, hệ thống phun tưới nước sạch tiết kiệm nhằm ổn định sản lượng sản xuất liên tục trong tất cả các tháng. Sản xuất ổn định, đem lại thu nhập ổn định và tăng cho xã viên HTX.

Bà Vũ Thị Thắm, Giám đốc HTX Hoà Phong Hưng Yên, cho biết: Sản phẩm của HTX là cá nước ngọt các loại. Cung ứng vào hệ thống siêu thị chỉ cần đáp ứng yêu cầu sản xuất theo quy trình an toàn và đóng gói đúng quy định của đơn vị thu mua, đảm bảo thực phẩm tươi ngon đến tay người tiêu dùng.

Phóng viên cũng đã tìm hiểu sản xuất tại HTX Hòa Bình, Yên Nghĩa, Hà Đông, Hà Nội. Ông Trịnh Văn Vĩnh, Giám đốc cho biết: HTX có diện tích trên 10 ha sản xuất rau an toàn. HTX cũng được quận Hà Đông đầu tư xây dựng hạ tầng cơ sở phục vụ sản xuất rau an toàn với hệ thống nước sạch để tưới và khu vực sơ chế rau. HTX cũng lập kế hoạch  với sản phẩm gồm các loại rau, củ quả nhằm đa dạng sản phẩm phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng. Hiện nay, rau, quả được cung ứng vào một số trường học, tại cửa hàng rau an toàn của HTX tại Hà Đông. Trước kia HTX phải vận động nông dân vào sản xuất rau an toàn, nhưng bây giờ thì nông dân xin được vào HTX để được hướng dẫn quy trình kỹ thuật sản xuất, được bao tiêu sản phẩm.

Đến này, bà con trong HTX thực hiện trồng rau an toàn đúng các quy trình kỹ thuật từ cách làm đất, ủ phân, cách sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật có trong danh mục cho phép quy trình sản xuất theo VietGAP và IPM. HTX hỗ trợ đầu vào cho sản xuất và thu mua sản phẩm đầu ra.

Ông Khúc Tiến Hà, Giám đốc Big C Thăng Long cho biết, thời gian qua  Big C thu mua nông sản tại khu vực lân cận nơi Big C đặt cửa hàng. Sản phẩm hàng Việt Nam đã chiếm 96% tỷ trọng hàng hoá trong hệ thống siêu thị. Big C luôn sẵn sàng, hỗ trợ các doanh nghiệp, các nhà sản xuất, hộ nông dân và các HTX nông nghiệp trong việc phân phối hàng hoá tự hệ thống bán lẻ hiện đại, phát triển thị trường xây dựng thương hiệu thông qua việc thu mua trực tiếp nông sản tại HTX, hộ nông dân với mức chiết khấu là 0%. Hiện tại đã có 40 HTX liên kết với Big C cũng ứng các hàng hoá nông, thuỷ hải sản. Nhiều HTX có doanh thu từ vài trăm triệu đến trên 1 tỷ đồng mỗi tháng.

Ông Khảm cho biết thêm: Ngay sau khi được công nhận rau quả sản xuất theo quy trình VietGap, HTX đã cung ứng vào chuỗi nông sản an toàn. Hiện nay, rau quả của HTX cũng ứng chủ yếu vào các Hệ thống bệnh viện lớn của Hà Nội đạt 39,8%, 2 hệ thống siêu thị bán lẻ Big C và Vinmart đạt trên 43%, còn lại là các trường học, bán lẻ ra ngoài không đánh kể. Nhờ cung ứng vào chuỗi nông sản an toàn nên năm 2018 sản xuất đạt sản lượng 779 tấn tăng 46% so với năm 2017. Doanh thu trên 11,2 tỷ đồng. Từ khi HTX tiếp cận các chuỗi cung ứng nông sản an toàn hàng hoá vào siêu thị đảm bảo đúng quy trình được người tiêu dùng đón nhận, thương hiệu được khẳng định.

Ông Lê Hồng Minh, Phó Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Lĩnh Nam, Hoàng Mai, Hà Nội chia sẻ: Hiệu quả sản xuất an toàn rất rõ rệt đó là, uy tín của HTX Lĩnh Nam cũng được khẳng định trên thị trường nông sản. Sức khoẻ của người nông dân tốt lên rất nhiều do không phải tiếp xúc nhiều với hoá chất và thuốc trừ sâu. Bón phân cân đối và hạn chế thuốc bảo vệ thực vật, giảm chi phí, thu nhập của nông dân tăng mạnh. Năm 2018, thu nhập bình quân cả cây ăn quả và rau tại HTX đạt 470 triệu đồng/ha.

Theo đại diện của nhiều HTX, một số DN thu mua nông sản và siêu thị: Việc các HTX tham gia cung ứng nông sản theo chuỗi đã giúp người nông dân thay đổi tư duy, sản xuất hàng hoá theo phương thức chuyên nghiệp đó là: Sản phẩm đạt các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm theo quy chuẩn trong nước và quốc tế, truy xuất được nguồn gốc, đóng gói bao bì đúng quy cách đảm bảo tiêu chuẩn đăng ký với cơ quan của Nhà nước, từ đó xây dựng được thương hiệu cho sản phẩm, vùng trồng, thúc đẩy sản xuất.