Bổ sung chính sách khuyến khích người tham gia bảo hiểm xã hội sớm?

Chính phủ đã hoàn thiện dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), trong đó có nội dung quy định trợ cấp một lần khi nghỉ hưu. Theo đó, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.

Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%. Cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì được tính bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội.

Đối với trường hợp người lao động đã đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 64 và Điều 65 của Luật này mà tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội thì mức trợ cấp một lần cho mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội sau độ tuổi nghỉ hưu cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% được tính bằng 2 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội.

Báo cáo Thẩm tra dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Ủy ban Xã hội thấy rằng về cơ bản dự thảo Luật tiếp tục kế thừa Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành và không thay đổi cách tính lương hưu, mức đóng – hưởng. Tuy nhiên, quy định về trợ cấp một lần khi nghỉ hưu đối với những người có số năm đóng đạt được và vượt tỷ lệ hưởng lương hưu 75% thì nhiều ý kiến cho rằng sửa luật lần này nhằm tạo cơ hội cho những người tham gia muộn hoặc những người tham gia không liên tục. Song lại chưa khắc phục được hạn chế mà được cho là thiệt thòi đối với những người tham gia bảo hiểm xã hội sớm và ở lại hệ thống lâu dài.

Theo quy định tại Điều 68 của dự thảo Luật, nếu một người lao động nam tham gia bảo hiểm xã hội từ khi 20 tuổi đến 55 tuổi là đã đủ số năm đóng để đạt điều kiện về tỷ lệ mức hưởng lương hưu 75% nhưng vì do chưa đến tuổi nghỉ hưu nên nếu tiếp tục tham gia đóng bảo hiểm xã hội cho đến khi đủ tuổi nghỉ hưu là 62 thì khi đó được hưởng lương hưu và trợ cấp một lần cho số năm đóng vượt khi đã đạt tỷ lệ hưởng 75% (cứ mỗi năm đóng cho thời gian sau từ 55 tuổi đến 62 tuổi chỉ được trợ cấp tính bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương cho giai đoạn này). Đối với lao động nữ cũng tương tự như vậy.

Do đó, có ý kiến cho rằng nên xem xét, nghiên cứu có thể bổ sung chính sách khuyến khích đối với những người tham gia bảo hiểm xã hội sớm và ở lại lâu dài với hệ thống theo hướng có thể nghiên cứu quy định tương tự như việc khuyến khích tham gia bảo hiểm y tế liên tục từ 5 năm trở lên. Ủy ban Xã hội đề nghị Chính phủ nghiên cứu quy định này.