Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu lý do chưa điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh

Chiều 29/5, sau phần thảo luận tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, giải trình, làm rõ ý kiến đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nêu: về vấn đề giảm trừ gia cảnh, thuế thu nhập cá nhân, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, thuế này có hiệu lực từ năm 2009, khi đó, giảm trừ gia cảnh khoảng 4 triệu đồng/tháng, giảm trừ gia cảnh của người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng/tháng. Khi sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2013 thì mức giảm trừ gia cảnh là 9 triệu đồng/tháng, mỗi người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng, khi CPI biến động trên 20% thì trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội để điều chỉnh.

Đến năm 2020, Quốc hội đã có Nghị quyết điều chỉnh việc giảm trừ gia cảnh. Hiện nay, với những người có người phụ thuộc, thu nhập từ 17 triệu trở lên mới phải nộp thuế thu nhập. Người có hai người phụ thuộc thì có thu nhập trên 22 triệu đồng mới phải nộp thuế thu nhập.

Hiện Bộ Tài chính chưa trình điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh này do so với số liệu của Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân hiện nay là 4,96 triệu đồng. Như vậy giảm trừ để nộp thuế là 11 triệu đồng, cao hơn mức thu nhập bình quân 2,2 lần, trong khi ở các nước trên thế giới là dưới 1 lần.

Bên cạnh đó, CPI theo số liệu của Tổng cục Thống kê chưa đạt trên 20% để thực hiện điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. Bộ Tài chính hiện đang thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.

Tiếp thu ý kiến của các đại biểu, hiện nay Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã bổ sung chương trình xây dựng luật, pháp lệnh để sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân vào Kỳ họp tháng 10/2025, thông qua vào Kỳ họp tháng 5/2026. Nếu Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định làm ngay trong năm 2024 để thông qua vào tháng 5/2026, thì Bộ Tài chính sẽ chấp hành, xin ý kiến đại biểu Quốc hội, nhân dân để đưa ra các quy định phù hợp.

Trước đó, tại phiên thảo luận, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Thủy (Đoàn tỉnh Bắc Kạn) cho rằng, mức giảm trừ gia cảnh hiện nay chưa phản ánh đúng với thực tế cuộc sống. Theo quy định, mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng và đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.

"Cử tri cho rằng, mức giảm trừ gia cảnh nhất là mức giảm trừ đối với người phụ thuộc 4,4 triệu/tháng là quá lạc hậu, cần được Quốc hội xem xét sửa đổi sớm, không nên chờ đến 2 năm nữa, nghĩa là đến năm 2026 mới được thông qua như đề xuất" - đại biểu Nguyễn Thị Thủy nêu. 

Theo đại biểu Nguyễn Thị Thủy phân tích, mức giảm trừ gia cảnh được duy trì từ năm 2020, trong khi 5 năm qua, nhiều hàng hóa dịch vụ thiết yếu đều tăng, thậm chí có hàng hóa thiết yếu tăng nhanh hơn thu nhập. Phần lớn thu nhập của người dân sẽ dành cho hàng hóa dịch vụ thiết yếu (70%). Quy định về mức giảm trừ gia cảnh hiện nay sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cho nhu cầu thiết yếu của người dân.

Dự kiến từ ngày 1/7/2024 sẽ thực hiện chính sách cải cách tiền lương, nếu mức giảm trừ gia cảnh không được điều chỉnh kịp thời sẽ gây âu lo cho người lao động, bởi lương tăng, thu nhập tính thuế sẽ tăng... Từ những vấn đề nêu trên, đại biểu kiến nghị Chính phủ sớm trình sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân vào cuối tháng 10/2024 và trình Quốc hội thông qua vào tháng 5/2025, đúng như chỉ đạo của Chính phủ với phương châm “năm quyết tâm, năm đẩy mạnh và năm bảo đảm”.

Ở phần giải trình, làm rõ ý kiến đại biểu Quốc hội nêu, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã cảm ơn các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, sát đúng với tình hình thực tế của các đại biểu Quốc hội cho biết sẽ tiếp thu tối đa các ý kiến xác đáng của các đại biểu Quốc hội.

Về các giải pháp trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, Chính phủ tập trung vào 5 nhóm giải pháp lớn: thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các giải pháp chính sách giải quyết các vấn đề ngắn hạn và dài hạn, đặc biệt là hỗ trợ doanh nghiệp trong nước; chuẩn bị điều kiện tốt thu hút làn sóng chuyển dịch FDI; các bộ ngành, địa phương phải thực sự đồng hành, hỗ trợ cho doanh nghiệp;

Thúc đẩy các động lực truyền thống như đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu, triển khai đẩy mạnh các động lực mới, mô hình mới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, các ngành mới nổi, các ngành công nghiệp quan trọng như chip bán dẫn, năng lượng tái tạo;

Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tập trung cải cách thể chế pháp luật, phân cấp phân quyền mạnh hơn cho địa phương;

Hoàn thiện hệ thống pháp luật động bộ, thống nhất, rõ ràng; khắc phục tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm, phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm; sửa đổi và ban hành đồng bộ các văn bản hướng dẫn thi hành luật; đẩy mạnh triển khai thực hiện Nghị quyết 02 về cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia…