Brazil: tội phạm đốt 36 xe buýt trả thù việc tiêu diệt thủ lĩnh

Thống đốc bang Rio de Janeiro, Cláudio Castro, đã tuyên bố sẽ tấn công chống lại tội phạm có tổ chức, sau khi các băng đảng bán quân sự tiến hành một cuộc tấn công chưa từng có vào hệ thống giao thông công cộng của bang, đốt cháy hàng chục phương tiện.  

Theo báo cáo, tội phạm đã đốt ít nhất 36 xe buýt, 4 xe tải và một đoàn tàu trong hôm 23/10 (giờ địa phương). Truyền thông địa phương mô tả đây là một trong những vụ tấn công tội phạm lớn nhất trong lịch sử Rio.

Các cuộc tấn công được cho là để trả thù việc lực lượng cảnh sát đặc nhiệm tiêu diệt một thủ lĩnh bán quân sự cấp cao mang tên Matheus da Silva Rezende. “Hắn ta được mệnh danh là ‘Chúa tể chiến tranh’,” thống đốc của Rio tuyên bố trong một cuộc họp báo khẩn vào tối 23/10 trong bối cảnh lực lượng an ninh và lính cứu hỏa đang nỗ lực ứng phó với làn sóng tấn công khắp miền tây Rio.

Sự bùng nổ bạo lực gây sốc ngay cả đối với một bang đã trải qua nhiều thập kỷ vật lộn với tội phạm và khiến nhiều khu vực của thành phố nổi tiếng nhất Brazil phải phong tỏa. Ít nhất 45 trường học phải đóng cửa, ảnh hưởng đến hàng nghìn học sinh.

Tờ báo O Globo tuyên bố “Rio đang bị bao vây”. Tòa thị chính kêu gọi người dân tránh các khu vực bị ảnh hưởng do “sự cố có tác động lớn”. Đoạn phim được chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy hàng chục hành khách nhảy khỏi một chiếc xe buýt khi bọn tội phạm chuẩn bị phóng hỏa và những cột khói đen dày đặc bốc lên trời.

Các cuộc tấn công được cho là đã diễn ra ở ít nhất 9 khu vực khác nhau nơi có khoảng một triệu người sinh sống. Các quan chức chính phủ và các phương tiện truyền thông đưa tin cho rằng bạo lực là do lực lượng dân quân - các nhóm kiểu mafia có liên hệ chính trị đã giành quyền kiểm soát những vùng đất rộng lớn ở Rio trong hai thập kỷ qua, phát triển rộng rãi. 

Lực lượng này - bắt đầu hoạt động như các nhóm tự vệ cộng đồng được thành lập bởi các sĩ quan cảnh sát và quản giáo ngoài giờ làm nhiệm vụ trước khi biến tấu thành các băng nhóm tội phạm giết người. Hiện lực lượng này kiểm soát một khu vực có diện tích gần bằng Birmingham, thành phố lớn thứ hai của Vương quốc Anh, nơi có hơn 1,7 triệu người sinh sống.

Thống đốc Castro cho biết 12 tội phạm đã bị bắt giữ liên quan đến các vụ tấn công hôm 23/10 và sẽ bị buộc tội “có hành vi khủng bố”.

"Ngày mai sẽ là một ngày trật tự và bình lặng hơn”, Thống đốc Castro khẳng định với báo giới, đồng thời cam kết sẽ tiến hành một “cuộc chiến khốc liệt” chống lại tội phạm. "Cái ác sẽ không thắng được cái thiện,” ông Castro tuyên bố. 

Tuy nhiên, các chuyên gia an ninh mô tả vụ việc hôm 23/10 là một cuộc tấn công trắng trợn chống lại chính quyền Rio, vạch trần sự thất bại của liên tiếp của các chính phủ trong việc kiểm soát tội phạm có tổ chức.

Bạo lực xảy ra vài giờ sau vụ tiêu diệt Rezende, 24 tuổi, được cho là cháu trai của một trong những thủ lĩnh tội phạm khét tiếng nhất Rio, Luis Antonio da Silva Braga, một thủ lĩnh bán quân sự có biệt danh Zinho.

Rezende được cho là đã bị bắn thiệt mạng trong một chiến dịch của cảnh sát ở Três Pontes, một khu ổ chuột vốn là thành trì khét tiếng của dân quân.