Mâm cỗ cúng lễ Vu Lan 2023 cần vật phẩm gì mới đầy đủ?

Một mâm cỗ mặn cúng lễ Vu Lan. Ảnh: Internet

Phân biệt lễ Vu Lan và lễ Xá tội vong nhân

Lễ Vu Lan (ngày rằm tháng 7 âm lịch hằng năm) là một trong những ngày lễ chính của Phật giáo, xuất phát từ sự tích Bồ tát Mục Kiền Liên đại hiếu đã cứu mẹ mình ra khỏi kiếp ngạ quỷ (quỷ đói).

Vu Lan trở thành ngày lễ hằng năm để tưởng nhớ công ơn cha mẹ và tổ tiên nói chung, nhắc nhở mỗi người biết trân trọng những gì mình đang có, nhắc nhở bổn phận làm con phải luôn nhớ đến công ơn sinh dưỡng của cha mẹ mà làm những việc hiếu nghĩa để thể hiện tình cảm và lòng biết ơn.

Lễ Vu Lan trùng hợp với ngày Xá tội vong nhân theo phong tục Á Đông. Theo tín ngưỡng dân gian, từ những ngày đầu tháng 7 âm lịch cho đến ngày rằm tháng 7 âm lịch là ngày "mở cửa địa ngục", các cô hồn được xá tội, thoát về dương thế, vất vưởng khắp nhân gian tùy theo nghiệp tội mà họ được về sớm, về với nhân gian nhiều ngày hay ít ngày.

Vì vậy, mọi người đều cúng chúng sinh bằng cháo loãng, gạo, bỏng, muối… để bố thí cho các cô hồn không nơi nương tựa và mong ước họ được bữa cơm, bữa cháo cho bớt khổ và cũng mong họ sớm được siêu sinh.

Dù cùng thực hiện trong ngày rằm tháng 7 nhưng lễ Vu Lan và Xá tội vong nhân hoàn toàn khác nhau về ý nghĩa. Chính vì vậy, chuẩn bị mâm cỗ cúng lễ Vu Lan thế nào cho đúng là điều mà không phải ai cũng hiểu được tường tận.

Mâm cỗ cúng lễ Vu Lan cần chuẩn bị những gì?

Mâm cỗ lễ Vu Lan trong truyền thống thường bao gồm: cháo loãng, gạo, muối, cơm trắng, canh, nước lã, xôi, chè (các loại chè), khoai (khoai lang, khoai sọ) luộc, bỏng ngô, hoa quả, bánh kẹo, trầu cau, thuốc lá, hương hoa, quần áo.

Một mâm cúng chúng sinh trong lễ Vu Lan. Ảnh: Internet.

Việc cúng Vu Lan báo hiếu tại tư gia nên thực hiện theo các khóa lễ sau: cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên, sau cùng là cúng thí thực chúng sinh.

Tiệc cúng lễ Vu Lan tại nhà thường được các gia đình tiến hành từ ngày 10 đến trước ngày rằm tháng 7 âm lịch.

Cúng Vu Lan là ngày con cái tưởng nhớ tới công lao sinh thành của cha mẹ. Tưởng nhớ không phải ở chỗ mâm cao, cỗ đầy, mà ở thái độ và lương tâm của mỗi con người.

Ngày lễ Vu Lan, mỗi gia đình nên lên chùa làm Lễ Vu Lan, cầu siêu tỏ lòng báo hiếu với ông bà tổ tiên. Sau đó, nên làm một mâm cơm thắp hương lên bàn thờ phật và bàn thờ gia tiên.

Mâm cúng Phật: bạn chỉ cần chuẩn bị một mâm cơm chay hoặc một mâm ngũ quả đơn giản để cúng Phật, nên cúng vào ban ngày. Sau khi cúng, mâm cúng Phật thường sẽ được gia đình thụ lộc ngay tại nhà.

Mâm cúng thần linh, gia tiên: thường là mâm cúng mặn, nên chuẩn bị tươm tất, các món ăn đa dạng, thể hiện lòng thành kính, biết ơn. Mâm cúng mặn thường gồm các món như xôi, gà luộc, canh, cơm, cá kho, món xào, món nộm... kèm theo là trái cây, hoa cúng, nước, rượu, nhang, nến, vàng mã. Nhiều gia đình còn dâng cúng những vật dụng dành cho người cõi âm làm bằng giấy như quần áo, giày dép...

Mâm cúng chúng sinh: đây là mâm cúng ngoài trời, gọi là cúng chúng sinh hoặc cúng cô hồn với mục đích bố thí cho những cô hồn thất thế, sa cơ lỡ vận, không nhà cửa hay nơi nương tựa. Lễ cúng cô hồn được thực hiện vào chiều tối ngày 14/7 hoặc 15/7 âm lịch, xuất phát từ quan niệm đây là khoảng thời gian các vong linh trên đường trở về địa ngục.

Mâm cúng chúng sinh thường bao gồm: muối, gạo (1 dĩa sẽ được rắc ra vỉa hè hoặc sân nhà về bốn phương tám hướng sau khi cúng xong), cháo trắng nấu loãng (12 chén nhỏ), trái cây (5 loại 5 màu), các loại bỏng ngô, bánh, kẹo, 12 cục đường thẻ, quần áo chúng sinh với nhiều màu sắc, tiền lẻ và tiền vàng mã, 3 ly nước, nhang và nến.

Ngoài việc chuẩn bị những mâm cỗ chỉn chu, mỗi gia đình nên chú trọng lựa chọn hoa cúng sao cho phù hợp. Các loại hoa được ưu tiên lựa chọn trong ngày này là hoa sen, hoa ngọc lan, hoa cúc vàng, hoa mẫu đơn, hoa hồng. Loại hoa không nên dâng lên bàn thờ cúng rằm tháng 7 là hoa giả, hoa dâm bụt, hoa đại (hoa sứ), hoa nhài và hoa phong lan.