Tour 0 đồng, âm đồng: Quản lý chưa theo kịp thực tiễn

Lẽ ra, đây là điều đáng mừng, nhưng hiện tượng khách đi theo tour 0 đồng, âm đồng đang khiến nhiều người quan ngại về chất lượng dịch vụ, hình ảnh điểm đến và nguồn thuế thất thu.

Nghịch lý

Thời gian gần đây, mỗi ngày, tỉnh Quảng Ninh đón 5.000 - 7.000 khách Trung Quốc (cuối tuần có thể tăng ít nhất gấp đôi). Đây là con số trong mơ, nhưng có một nghịch lý là du lịch Quảng Ninh hầu như chẳng thu được gì khi dòng tiền chỉ chảy vào túi của các DN lữ hành, các đơn vị cung cấp dịch vụ ăn uống, quà lưu niệm. Nguyên nhân là bởi nhiều công ty Trung Quốc nhận khách với giá 0 đồng rồi bán lại cho các DN lữ hành Việt Nam. Để thu lại vốn, những DN này đã “vẽ” ra chương trình tham quan kèm theo mua sắm ở những cửa hàng “ruột” để ăn chia. Hẳn đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều nơi chỉ phục vụ khách Trung Quốc, từ chối cả khách Việt.

Khách du lịch Trung Quốc tham quan khu di tích Hỏa Lò. Ảnh:  Thanh Hải

Còn nhớ, cách đây chừng một năm, khách Trung Quốc tràn vào Nha Trang, Hội An, Đà Nẵng, Quảng Ninh gây nhiều hệ lụy và tình trạng này vẫn tái diễn thời gian qua. Các cơ quan quản lý vẫn lúng túng vì phải “kiểm soát” theo đuôi du khách. Trong khi đó, theo Chủ tịch Hiệp hội Lữ hành Việt Nam Vũ Thế Bình, khách Trung Quốc không có tội, thậm chí, họ là người bị hại vì bị chính các DN Trung Quốc lừa. Tuy nhiên, do DN, hướng dẫn viên (HDV) Việt Nam tiếp tay nên mới xảy ra tình trạng này. Bởi thế, chúng ta phải tiếp tục siết chặt hoạt động kinh doanh du lịch và HDV để ngăn ngừa mọi nguy cơ. Nếu các đoàn khách không đi theo DN lữ hành Việt Nam, không có HDV người Việt… thì các cơ quan liên quan không cấp phép.

Quản lý chặt doanh nghiệp lữ hành

Ngoài Quảng Ninh, hiện nay, khách đi theo các đường bay thẳng giữa Trung Quốc và các điểm du lịch lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Nha Trang, Phú Quốc... cũng tăng mạnh. Nếu quản lý và tận dụng cơ hội tốt, khách Trung Quốc có thể tạo nên điều kỳ diệu cho nền kinh tế xanh của những địa phương này. Để ngăn ngừa mọi nguy cơ xấu, Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Đỗ Đình Hồng cho biết, Hà Nội luôn trong tâm thế sẵn sàng phục vụ khách Trung Quốc ngay cả khi số lượng tăng đột biến. Các cơ quan chức năng luôn quan tâm từ khi các đơn vị lữ hành đón khách Trung Quốc vào Hà Nội để vừa hướng dẫn, vừa theo dõi sát sườn nhằm phục vụ du khách chu đáo nhất. Ông Đỗ Đình Hồng thông tin thêm, để phục vụ tốt hơn khách Trung Quốc nói riêng, khách quốc tế nói chung, năm 2016, ngoài lực lượng HDV, thuyết minh viên, Hà Nội bổ sung thêm 300 sinh viên của khoa du lịch các trường, Viện đại học trên địa bàn Thủ đô. Đây cũng là cách ngành du lịch Hà Nội làm mới mình và góp phần thể hiện hình ảnh thân thiện, mến khách. Tất nhiên, khi lượng khách tăng đột biến, không thể tránh khỏi khiếm khuyết, song thời gian qua, tại Hà Nội chưa để xảy ra tình trạng lộn xộn.

Về vấn đề này, Chủ tịch HĐQT Công ty du lịch Lửa Việt Nguyễn Văn Mỹ cho rằng, các DN du lịch bán tour 0 đồng cho khách Trung Quốc đến Việt Nam là một hình thức trấn lột khi giá mua sắm, dịch vụ bị đẩy lên gấp 3, 4 lần. Hành vi này phải bị trừng trị thích đáng. Nếu kiểm soát được các cửa hàng mua sắm bán giá cao bất thường, chắc chắn tour 0 đồng, âm đồng sẽ không có đất sống. Bên cạnh đó, các cơ quan quản lý Nhà nước cần kiểm soát hoạt động của các DN du lịch, không để cho phía nước ngoài điều hành tour ở hoặc tổ chức chương trình cho khách tại Việt Nam.

Năm 2016, 120 triệu lượt khách Trung Quốc du lịch nước ngoài, chi tiêu hơn 215 tỷ USD. Tất cả các nước, trong đó có Nhật Bản, Hàn Quốc đều muốn săn đón nguồn ngoại tệ này thông qua chính sách mở cửa visa, xúc tiến quảng bá. Cơ hội đó chia đều cho tất cả, trong khi du lịch Việt Nam tuy giàu tài nguyên nhưng điều kiện cứng và mềm như cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch, chính sách visa… không có ưu thế cạnh tranh nổi bật. Khi chưa có khả năng lựa chọn thị trường chỉ phục vụ dòng khách cao cấp, chúng ta cần nhìn nhận thị trường một cách khách quan, thừa nhận và điều chỉnh quản lý song song để mang lại lợi ích tốt nhất cho người dân, cho quốc gia.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã giao UBND tỉnh Quảng Ninh kiểm tra phản ánh trong bài "Bí mật sau những cửa hàng chỉ bán cho người Trung Quốc" trên báo Lao động ngày 15/3. Bài viết phản ánh về những điểm bán hàng "bí ẩn" không phục vụ người Việt Nam tại Bãi Cháy, Hùng Thắng, TP Hạ Long (Quảng Ninh) là nơi tạo nguồn thu chính để nuôi hệ thống đón khách du lịch đường bộ Trung Quốc với giá tour 0 đồng.