Với tinh thần “Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước” và “tư duy Thủ đô - hành động Hà Nội”, sự phát triển của TP Hà Nội sẽ góp phần hiện thực hóa tầm nhìn phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới. Để thực hiện được những mục tiêu trong xây dựng Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại", thành phố kết nối toàn cầu, cùng với thể chế, bộ máy, còn rất nhiều vấn đề trọng tâm đặt ra, để tạo thành động lực mới, xung lực mới, khơi thông các nguồn lực mới bằng tư duy đột phá, tinh thần sáng tạo.
Như Tổng Bí thư Tô Lâm trong các phát biểu đã chỉ rõ, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chính phủ, Quốc hội đang tập trung giải quyết những điểm nghẽn và tạo lập những yếu tố nền tảng để đất nước có thể "cất cánh", nhất là các vấn đề liên quan đến cơ sở hạ tầng như hệ thống giao thông, hạ tầng năng lượng, nguồn nhân lực, cơ sở vật chất, cải cách thể chế phát triển, thủ tục hành chính... Trên cơ sở chủ trương, chính sách chung của Đảng, Nhà nước và sự điều tiết của Trung ương, các địa phương phải trăn trở, suy nghĩ "trên chính mảnh đất của mình", phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo để phát triển; từng cơ quan, đơn vị, địa phương phải đặt ra mục tiêu phấn đấu cụ thể để đóng góp vào hoàn thành mục tiêu chung của đất nước.
Trước những yêu cầu mới được đặt ra cho một giai đoạn phát triển mới, với vị trí, vai trò là Thủ đô, Hà Nội luôn xác định trách nhiệm là địa phương “gương mẫu, đi đầu” trong triển khai các nhiệm vụ, trên tinh thần quyết liệt, đột phá, đổi mới sáng tạo, để góp phần cùng cả nước tăng tốc, bứt phá. Đồng thời, tiếp tục phát triển Thủ đô Hà Nội “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, sớm trở thành thành phố kết nối toàn cầu, hội nhập sâu rộng, có sức cạnh tranh cao với khu vực và thế giới; trung tâm hội tụ, kết tinh văn hóa của cả nước….
Theo GS.TS Nguyễn Xuân Thắng - Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, phát triển Thủ đô Hà Nội là một nhiệm vụ chính trị quan trọng đặc biệt trong chiến lược xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc; là trách nhiệm, nghĩa vụ của cả hệ thống chính trị và là nhiệm vụ hàng đầu của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Nội.
Từ thực tế, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng cho rằng, để xây dựng Hà Nội trở thành đô thị hiện đại, thông minh, xanh, đáng sống, an toàn và mến khách; là trung tâm đổi mới sáng tạo của cả nước, Hà Nội phải là hình mẫu của nỗ lực đẩy mạnh cơ cấu lại kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, lấy khoa học công nghệ cao và đổi mới sáng tạo là động lực then chốt để phát triển; đi tiên phong trong việc phát huy hiệu quả nguồn lực trí tuệ con người; thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, xã hội số và các mô hình kinh tế mới.
“Khai thác sự hội tụ giữa nguồn lực của cả nước, vùng Thủ đô, vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ với nguồn lực, tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô, hoàn thiện thể chế quản trị đô thị hiện đại, mang đẳng cấp khu vực và toàn cầu, coi đây là khâu đột phá chiến lược để khắc phục những khó khăn, hạn chế trong việc thúc đẩy 5 trụ cột phát triển Thủ đô: văn hóa và di sản; phát triển xanh, kinh tế tuần hoàn; hạ tầng đồng bộ, giao thông văn minh, hiện đại; kinh tế số, xã hội số, đô thị thông minh; khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; để Hà Nội tiếp tục bứt phá, đi đầu trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”- GS.TS Nguyễn Xuân Thắng chỉ ra.
Hà Nội đã và đang định ra những mục tiêu và tầm nhìn rõ ràng về việc phát triển Thủ đô hài hòa, theo hướng "Văn hiến - Văn minh - Xanh - Thông minh - Hiện đại" vững bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Theo các chuyên gia, cùng với Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, Luật Thủ đô 2024 với những cơ chế vượt trội, đã tạo nền tảng cơ bản để tiếp tục thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Hiện HĐND, UBND TP đã và đang tập trung ban hành các nghị quyết, kế hoạch và phối hợp với các bộ, ngành Trung ương xây dựng các nghị định để triển khai thi hành Luật Thủ đô, để những điều kiện mới, cơ chế mới, cùng với quyết tâm mới, sẽ trở thành những nguồn lực thúc đẩy Thủ đô bứt phá trong kỷ nguyên mới.
Cùng với đó, triển khai 7 định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, trong đó có chuyển đổi số, thời gian tới, Hà Nội tiếp tục tập trung tiếp tục hoàn thiện cơ sở hạ tầng số, hình thành dữ liệu lớn, phát triển các ứng dụng công nghệ mới; đẩy mạnh phát triển kinh tế xanh, kinh tế số và nâng cao kiến thức, phát triển kỹ năng số cho người dân xây dựng xã hội số, xã hội thông minh. Với mục tiêu hướng đến là Hà Nội trở thành một thành phố tiên phong về chuyển đổi số và phát triển bền vững trong nước và khu vực.
Tại hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam - Châu Á 2024 với chủ đề "Đô thị thông minh - Kinh tế số - Phát triển bền vững" (ngày 2/12), chia sẻ về quá trình triển khai thành phố thông minh của Thủ đô, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông Nguyễn Việt Hùng cho biết, TP Hà Nội đang trong quá trình xây dựng chi tiết các nhiệm vụ cụ thể phải triển khai thông qua đề án "Xây dựng thành phố Hà Nội thông minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030". Trong đó, hoàn thiện các cơ chế chính sách, kết hợp quy hoạch, quy chế và quy chuẩn trong xây dựng thành phố thông minh bền vững; xây dựng nền tảng chính quyền số minh bạch, hiệu quả và nền tảng hạ tầng thông tin đô thị thông minh. Quá trình xây dựng thành phố thông minh, Hà Nội sẽ ưu tiên các vấn đề như giao thông đô thị, bảo tồn và phát triển di sản, văn hóa, du lịch và bảo vệ môi trường nước, không khí….
Nói về vấn đề "Thủ đô phải đi trước, đi đầu" trong việc thực hiện và hoàn thành sớm các kế hoạch, chiến lược phát triển đất nước, GS.TS Phùng Hữu Phú - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương cho rằng, Thủ đô Hà Nội đóng vai trò là trung tâm, đầu mối liên kết, dẫn dắt, tạo động lực thúc đẩy và hiệu ứng lan tỏa đổi mới, sáng tạo đối với vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ và cả nước; có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển đô thị quốc gia.
"Thông qua các hoạt động thực tiễn sinh động, hiệu quả, Thủ đô có trách nhiệm đóng góp nguồn lực và kinh nghiệm phát triển đối với Trung ương và cả nước. Công cuộc xây dựng, bảo vệ Thủ đô Hà Nội là trọng điểm, là nhiệm vụ chính trị quan trọng đặc biệt trong chiến lược xây dựng, bảo vệ Tổ quốc với tinh thần “cả nước vì Hà Nội, Hà Nội vì cả nước”"-GS.TS Phùng Hữu Phú nêu quan điểm.
Theo GS.TS Phùng Hữu Phú, để đạt được những mục tiêu cao cả đầy khát vọng, Đảng, Nhà nước đã xác định những phương hướng lớn mà Thủ đô phải phấn đấu thực hiện thắng lợi: Phát triển kinh tế nhanh, bền vững; phát triển văn hóa, xây dựng con người toàn diện, đồng bộ, mang đậm bản sắc Thủ đô ngàn năm văn hiến; quản lý phát triển xã hội khoa học, hiệu quả, xây dựng môi trường xã hội Thủ đô lành mạnh, đồng thuận, an toàn; có môi trường sống, làm việc tốt, sinh hoạt, giải trí chất lượng cao, có cơ hội đầu tư phát triển thuận lợi; chú trọng tăng cường quốc phòng, an ninh, đẩy mạnh hoạt động đối ngoại.
“Hà Nội đi nhanh vào hiện đại nhưng phải giữ được bản sắc của một Thủ đô hơn nghìn năm tuổi với những đặc sắc riêng có; phải bảo đảm sự hài hòa với cảnh quan thiên nhiên của sông, hồ, đồi, rừng, phù hợp với các nhu cầu làm việc, sản xuất, kinh doanh của Nhân dân, các hoạt động đối nội, đối ngoại quốc gia, yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc Thủ đô trong mọi tình huống, từ sớm, từ xa, không để bị động, bất ngờ. Đẩy mạnh hoạt động đối ngoại, tích cực, chủ động hội nhập quốc tế; phát huy ưu thế của thành phố vì hòa bình, thành phố sáng tạo, thành phố văn hiến” - GS.TS Phùng Hữu Phú nói.
Theo PGS.TS Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, Hà Nội đang bước vào một giai đoạn phát triển mới, với thời cơ lịch sử mở ra, như đã được khẳng định trong nhiều văn kiện đường lối và chiến lược của Trung ương và Hà Nội. Thế giới chuyển sang một thời đại phát triển mới, đặt ra mọi quốc gia, mọi chủ thể phát triển trước vạch xuất phát mới, với những thách thức và cơ hội phát triển có nội dung và bản chất khác trước. Yêu cầu vượt qua thách thức và hiện thực hóa cơ hội “đời mới” đòi hỏi những điều kiện và năng lực phát triển mới và khác, phải có tầm nhìn, cách tiếp cận và logic phát triển mới.
PGS.TS. Trần Đình Thiên cho rằng, trong không gian phát triển hiện đại đầy hứng khởi, chức năng đi đầu - vượt trước và dẫn dắt phát triển của Hà Nội càng nổi bật; đồng thời, khía cạnh thách thức cũng như cơ hội phát triển được định hình rõ nét theo đúng tương quan “thuyền to - sóng lớn”, thách thức càng cao, cơ hội càng lớn. Tại điểm ngoặt then chốt này, càng nổi bật lên lợi thế phát triển đặc biệt của Hà Nội ngàn năm văn hiến, hội tụ tinh hoa của một dân tộc thông minh, giàu năng lực ứng biến và sáng tạo.
Các chuyên gia cũng cho rằng, với “Luật Thủ đô 2024” và “Quy hoạch phát triển Hà Nội giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050”, Hà Nội đã bắt nhịp quỹ đạo phát triển mới. Việc được trao thêm quyền chủ động - sáng tạo, sẽ giúp Hà Nội mở rộng không gian đổi mới và cơ hội phát triển đúng theo tinh thần của thời đại mới. Đồng thời với đó, TP Hà Nội tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, xây dựng công dân số, hạ tầng số với những cải cách mạnh mẽ, toàn diện; từng bước đồng bộ các cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đất đai, doanh nghiệp, tạo nền tảng tinh gọn bộ máy, nhằm xây dựng hệ thống chính trị hoạt động hiệu lực, hiệu quả, hiệu năng hơn nữa, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới.
Cùng với đó, phát huy tối đa những lợi thế của một Thủ đô văn hiến, thành phố di sản, thành phố vì hòa bình, thành phố sáng tạo, Hà Nội tiếp tục phát triển mạnh mẽ ngành công nghiệp văn hóa; để tiềm năng văn hóa phong phú và đa dạng thực sự trở thành nguồn tài nguyên, động lực to lớn, phục vụ sự phát triển bền vững của Thủ đô.
Những thành tựu to lớn sau 40 năm đổi mới đã và đang đem đến cơ hội lịch sử cho đất nước, Thủ đô bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển. Trước thềm Đại hội Đảng các cấp, các quan điểm, chủ trương của Trung ương và tinh thần chỉ đạo mới của Tổng Bí thư Tô Lâm được Đảng bộ TP Hà Nội cụ thể hóa vào dự thảo các Văn kiện trình Đại hội XVIII Đảng bộ TP. Xây dựng Đề án “Thủ đô Hà Nội trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.
Thành phố cũng triển khai một đợt sinh hoạt chính trị sâu, rộng về vấn đề này. Qua đó, biến tư duy nhận thức thành hành động cụ thể của từng cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Cụ thể hóa, vận dụng sáng tạo tư tưởng chỉ đạo, định hướng lớn về kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc vào quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị. Phát huy vai trò của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị trong việc lãnh đạo, chỉ đạo triển khai những chủ trương, quyết sách mới, để góp phần đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới.
