Xây dựng một xã hội không rào cản người khuyết tật

Chương trình Kỷ niệm 30 năm ngày Quốc tế về NKT và Diễn đàn lắng nghe tiếng nói của NKT được tổ chức ngày 1/12 tại Trung tâm Hội nghị 37 Hùng Vương, Ba Đình, Hà Nội.

Trong bài phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Nguyễn Văn Hồi chia sẻ: Hiện nay Việt Nam có khoảng 7 triệu NKT, chiếm 7,06% dân số từ 2 tuổi trở lên, trong đó NKT nặng và đặc biệt nặng chiếm 28,9%, khoảng 10% NKT thuộc hộ nghèo.

Những năm qua, Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam luôn dành cho NKT sự quan tâm, chăm lo cho sâu sắc được thể hiện trong Hiến pháp, Luật NKT và các Luật Khám chữa bệnh, Luật Bảo hiểm y tế, Luật Giáo dục, Luật Giáo dục nghề nghiệp, Luật Xây dựng, Luật Giao thông, Luật Trợ giúp pháp lý…

Năm 2014, Việt Nam đã phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về quyền của NKT, năm 2019 phê chuẩn Công ước 159 của ILO về tái thích ứng nghề nghiệp và việc làm cho NKT, khẳng định mạnh mẽ hơn nữa cam kết trong việc đảm bảo người lao động khuyết tật không bị phân biệt đối xử về lao động, việc làm; phù hợp với Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững và Chiến lược Inchoen về hiện thực hóa quyền của NKT một cách hiệu quả nhất.

Năm 2019, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị số 39-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác NKT, khẳng định quan điểm, chủ trương, yêu cầu của các cơ quan, tổ chức, cá nhân nâng cao nhận thức, trách nhiệm đối với NKT, tổ chức của NKT, định hướng việc hoàn thiện chính sách, pháp luật, nhấn mạnh yêu cầu đảm bảo quyền của NKT.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chương trình trợ giúp NKT giai đoạn 2021-2030, Kế hoạch thực hiện Công ước của Liên hợp quốc về quyền của NKT, Kế hoạch thực hiện Chỉ thị 30-CT/TW, các bộ, ngành liên quan và UBND tỉnh, TP trực thuộc Trung ương đã ban hành nhiều Chương trình, Kế hoạch để hiện thực hóa việc chăm sóc, trợ giúp NKT.

Đến nay, số lượng NKT được tiếp cận các chính sách, chương trình chăm sóc NKT của Nhà nước và cộng đồng ngày càng tăng. Các địa phương đã xác định mức độ khuyết tật và cấp giấy chứng nhận khuyết tật cho gần 3 triệu NKT. Trên 1,1 triệu NKT được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng, 95% NKT có thẻ bảo hiểm y tế…

Bảo đảm tiếp cận giáo dục cho NKT, đến nay cả nước có 20 trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập và 107 cơ sở giáo dục chuyên biệt cho trẻ em khuyết tật; ngôn ngữ kí hiệu và chữ nổi Brail đã được thống nhất trong toàn quốc. Trong 10 năm qua, mỗi năm có 17.000 – 20.000 NKT được dạy nghề theo Đề án dạy nghề cho lao động nông thôn.

Hiện cả nước có 63 trung tâm dịch vụ việc làm, bình quân mỗi năm các đơn vị tư vấn học nghề, giới thiệu việc làm cho khoảng 20.000 lượt NKT với tỷ lệ thành công đạt trên 50%. Trong giai đoạn 2012-2020, ước tính có khoảng gần 39.000 NKT được vay vốn Quỹ quốc gia về việc làm. Các chính sách cho NKT khi tham gia giao thông và vào khu vui chơi giải trí được các địa phương thực hiện với mức miễn giảm từ 25 – 100%…

Mặc dù đã có những kết quả tốt trong công tác trợ giúp NKT nhưng Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn về kinh tế, hạ tầng cơ sở xã hội thiếu thốn, chưa thể đáp ứng thỏa đáng nhu cầu nguyện vọng của NKT. Vẫn còn nhiều NKT thuộc hộ nghèo, cận nghèo, sức khỏe hạn chế, thiếu việc làm, chưa tiếp cận được các dịch vụ xã hội và sống phụ thuộc vào trợ giúp của gia đình và xã hội.

 “Trong những năm tới, Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện đầy đủ những quy định trong Hiến pháp và pháp luật về NKT, cũng như các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia. Đặc biệt là sẽ tổng kết 10 năm thi hành Luật NKT trên cơ sở đó nghiên cứu sửa đổi bổ sung và đề xuất những nội dung liên quan đưa vào Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Việc làm,… để phù hợp với Công ước và thực tiễn”- Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Nguyễn Văn Hồi nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Văn Hồi cũng rất mong các cơ quan quản lý nhà nước tiếp tục quan tâm đảm bảo chính sách, pháp luật, quyền, lợi ích hợp pháp của NKT được thực thi. Và tin rằng, với nhận thức ngày càng sâu sắc tinh thần của Công ước về quyền của NKT, chúng ta sẽ tiếp tục đạt được kết quả thiết thực trong việc xây dựng một xã hội không rào cản thực sự. Đó là cơ hội để NKT được bình đẳng, sống độc lập và tham gia tích cực vào đời sống xã hội.