Ông Hoàng Trung cho biết, đối với thuốc BVTV nói chung và nhóm thuốc trừ cỏ, trong đó có hoạt chất glyphosate, từ lâu nay, Việt nam đã phải thực hiện đúng theo quy định của luật pháp cũng như thông lệ quốc tế. Theo ông Trung, phán quyết của tòa án California cho thấy, đây là một bước tiến rất khác so với trước. Trước đây, đã có nhiều tranh cãi xung quanh vấn đề hoạt chất glyphosate có gây ảnh hưởng sức khỏe con người hay không và cho đến giờ phút này vẫn đang còn tranh cãi.
Theo báo cáo mà Cục BVTV có được, Tập đoàn Monsanto đã làm khoảng 800 nghiên cứu liên quan đến thuốc trừ cỏ chứa glyphosate, để chứng minh rằng nó an toàn cho người sử dụng. Tuy nhiên, Viện Nghiên cứu Ung thư quốc tế (IARC) và một loạt cơ quan nghiên cứu khác đã xếp hoạt chất glyphosate vào nhóm 2A (nhóm có khả năng gây ung thư cao cho con người).
“Chính vì vậy, Cục BVTV rất quan tâm và theo dõi sát các vụ việc liên quan đến hoạt chất glyphosate. Từ tháng 4/2016, Bộ NN&PTNT đã xem xét và quyết định dừng cho đăng ký mới. Và đến nay vẫn đang tiếp tục dừng đăng ký mới” – ông Trung cho biết.
Trên cơ sở Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật có hiệu lực từ 1/1/2015, Cục BVTV đã tiến hành rà soát lại toàn bộ danh mục thuốc BVTV và cũng xác định các hoạt chất có đầy đủ bằng chứng về mặt khoa học gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người, môi trường… để tiến hành loại bỏ khỏi danh mục được phép sử dụng. Đến nay, Cục BVTV đã loại bỏ 6 hoạt chất ra khỏi danh mục với số lượng tên thương phẩm là 1.024.
Vừa qua, Cục BVTV đã hoàn chỉnh 6 báo cáo kỹ thuật về 4 hoạt chất và 3 hoạt chất khác cũng đang được xem xét, trong đó có glyphosate để có đầy đủ bằng chứng báo cáo Bộ NN&PTNT cân nhắc, loại bỏ ra khỏi danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam. “Hiện nay chúng tôi đang tiếp tục hoàn thiện các báo cáo này, trên cơ sở góp ý của các hội đồng khoa học, các ý kiến phản biện từ các tổ chức, cá nhân có liên quan. Riêng báo cáo về hoạt chất glyphosate hiện có 2 luồng ý kiến khác nhau. Chính vì vậy, Cục BVTV rất thận trọng” – ông Trung cho biết thêm.
Sẽ loại bỏ nếu có đủ căn cứ khoa học
Hiện nay, lãnh đạo Bộ NN&PTNT, Cục BVTV đang theo dõi sát và chờ kết quả cuối cùng trong phiên xử phúc thẩm của Tòa án San Francisco, bang California trong 45 ngày tới. Theo ông Trung, nếu tại phiên tòa phúc thẩm, phán quyết giữ nguyên bản án tại phiên sơ thẩm thì được hiểu rằng họ có đầy đủ căn cứ về mặt khoa học kết luận hoạt chất glyphosate là chất gây ung thư cao đối với con người. “Cục BVTV coi đây là một căn cứ rất mạnh để tham mưu, báo cáo lãnh đạo Bộ NN&PTNT loại bỏ hoạt chất glyphosate” – ông Trung cho biết.
Theo Cục BVTV, hiện nay tại Việt Nam, hầu hết các sản phẩm thuốc BVTV có hoạt chất glyphosate đều do Monsanto phân phối cho các DN. Trong những năm qua, lượng glyphosate sử dụng ở Việt Nam rất lớn, mỗi năm khoảng 30.000 tấn, chiếm 30% lượng thuốc BVTV nói chung và chiếm 60% nhóm thuốc trừ cỏ. Glyphosate chủ yếu sử dụng cho cây trồng trên cạn.
